Το ημερολόγιο έγραφε 13 Απριλίου 2003, όταν η κοιλάδα των Τεμπών βάφτηκε με το αίμα 21 μαθητών που επέστρεφαν στα σπίτια τους μετά από σχολική εκδρομή. Το πολύνεκρο δυστύχημα συντάραξε το Πανελλήνιο, ενώ έμελλε 20 χρόνια μετά στα Τέμπη να σημειωθεί ακόμα ένα πολύνεκρο δυστύχημα -σιδηροδρομικό- με 57 νεκρούς, ανάμεσά τους νεαρά παιδιά και φοιτητές.
Σε εκείνο το δυστύχημα της 13ης Απριλίου, μία νταλίκα που εκινείτο στο 385ο χιλιόμετρο της εθνικής οδού Αθηνών-Θεσσαλονίκης και μετέφερε πλάκες νοβοπάν με κατεύθυνση την Αθήνα, ξέφυγε από την πορεία της, λόγω μετατόπισης του φορτίου και συγκρούστηκε πλαγιομετωπικά με τουριστικό λεωφορείο που μετέφερε 49 μαθητές της Α’ τάξης του Λυκείου Μακροχωρίου της Βέροιας και τρεις συνοδούς καθηγητές, οι οποίοι επέστρεφαν από σχολική εκδρομή στην Αθήνα.
Ο τραγικός απολογισμός 21 νεκροί μαθητές (12 αγόρια και 9 κορίτσια) και 32 τραυματίες. Πάνω στο λεωφορείο, που βρέθηκε στα βράχια με κομμένη την αριστερή πλευρά του, στραπατσαρισμένη την οροφή του και διαλυμένο το εσωτερικό του, έπεσαν διαδοχικά τρία ΙΧ αυτοκίνητα, τα οποία διαλύθηκαν και άρπαξαν φωτιά. Οι επιβαίνοντες, ευτυχώς, πρόλαβαν και τα εγκατέλειψαν τραυματισμένοι.
Ως υπαίτιος του δυστυχήματος συνελήφθη από την αστυνομία ο οδηγός της μοιραίας νταλίκας, Δημήτρης Ντόλας, στον οποίο την επομένη ο εισαγγελέας Λάρισας άσκησε ποινική δίωξη σε βαθμό κακουργήματος για ανθρωποκτονία από πρόθεση, με ενδεχόμενο δόλο κατά συρροή. Παράλληλα, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ευάγγελος Κρουσταλάκης παρήγγειλε έρευνα σε βάθος και προς πάσα κατεύθυνση για την απόδοση ευθυνών σε βάρος όσων εμπλέκονται στο δυστύχημα.
Το πόρισμα των πραγματογνωμόνων
Στις 19 Απριλίου, με τη σύμφωνη γνώμη ανακριτή και εισαγγελέα, προφυλακιστέοι κρίθηκαν ο οδηγός και οι δύο συνιδιοκτήτες της νταλίκας, που είχαν συλληφθεί νωρίτερα. Το πόρισμα των πραγματογνωμόνων που επιδόθηκε στις 22 Απριλίου στον εισαγγελέα της Λάρισας διαπίστωσε ότι η μοιραία νταλίκα είχε φθαρμένα ελαστικά, πειραγμένο ταχογράφο και παραπανίσιο φορτίο.
Στις 15 Δεκεμβρίου 2004 το Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου με βούλευμα αποφάσισε να παραπέμψει σε δίκη τον οδηγό και τους δύο συνιδιοκτήτες της νταλίκας, καθώς και τρία στελέχη της εταιρείας ξυλείας που εδρεύει στον Έβρο.
Η δίκη ξεκίνησε σε φορτισμένη ατμόσφαιρα στις 21 Μαρτίου 2005 ενώπιον του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου του Βόλου. Το συμπέρασμα των πραγματογνωμόνων ήταν ότι το δυστύχημα οφειλόταν στο υπέρβαρο του φορτίου, στα φθαρμένα ελαστικά και στην ταχύτητα του φορτηγού που προκάλεσε μετατόπιση του κέντρου βάρους.
Ο οδηγός της νταλίκας στην απολογία του παραδέχτηκε ότι το μοιραίο όχημα ήταν υπερφορτωμένο, αλλά ο ίδιος δέχτηκε να το οδηγήσει επειδή ήταν νέος στη δουλειά και φοβόταν να μη τον απολύσουν.
Το ΒΗΜΑ της 15ης Απριλίου 2003 αποκαλύπτει σε δημοσίευμά του: «Το προχθεσινό τραγικό πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη φέρνει στο φως ευθύνες και παραλείψεις των αρμοδίων σχετικά με την πολυετή – σχεδόν εικοσαετή – και ανολοκλήρωτη ακόμη κατασκευή του αυτοκινητόδρομου Πατρών – Αθηνών – Θεσσαλονίκης – Ευζώνων (ΠΑΘΕ).
Πρόκειται για μια ιστορία κατανομής και ανακατανομής κονδυλίων, που οδηγεί σε «μισά» έργα, αφού παίρνοντας χρήματα από το ένα έργο για να αρχίσει και κάποιο άλλο, τελικώς κανένα δεν ολοκληρώνεται. Το αποτέλεσμα είναι τα 513 χλμ. του ΠΑΘΕ στο τμήμα Αθήνας – Θεσσαλονίκης να εξακολουθούν να κατασκευάζονται τμηματικά, χωρίς προοπτική να ολοκληρωθούν πριν από το τέλος της δεκαετίας. Εν τω μεταξύ, πολλά τμήματά του έχουν μετατραπεί σε καρμανιόλες, λόγω των συνεχώς εκτελούμενων έργων.
Από το 1995 και μετά στον ΠΑΘΕ ενεγράφησαν πολλά κονδύλια, αλλά όχι όλα όσα απαιτούνταν. Και αυτό γιατί τα κονδύλια μοιράστηκαν σε άλλα οδικά έργα, όπως η Εγνατία οδός, ο βόρειος οδικός άξονας Κρήτης, χωρίς φυσικά κανένα να έχει ολοκληρωθεί ως σήμερα».
Η απόφαση του δικαστηρίου
Στις 22 Ιουλίου 2005 το δικαστήριο εξέδωσε την απόφασή τους και αποδεχόμενο την πρόταση του εισαγγελέα επέβαλε τις παρακάτω ποινές:
Στον οδηγό της νταλίκας Δημήτριο Ντόλα: Κάθειρξη 19 ετών και τετράχρονη στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων.
Στον Φώτη Καβελίδη, έναν από τους συνιδιοκτήτες της νταλίκας: Κάθειρξη 18 ετών και τριετή στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων.
Στον έτερο συνιδιοκτήτη Αντώνιο Καμέα: Κάθειρξη 14 ετών και διετή στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων.
Στον Δημήτριο Χαμπούρη, πρώην γενικό διευθυντή της εταιρείας «Ακρίτας»: Κάθειρξη 13 ετών και στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων για δύο χρόνια.
Στον Πολυχρόνη Δαρδαμπούνη, διευθυντή του εργοστασίου της «Ακρίτας»: Κάθειρξη 13 ετών και δύο χρόνια στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων.
Στον αποθηκάριο της εταιρείας Μωυσή Αλεξάκη: Κάθειρξη 4 ετών και 8 μηνών.
Η δίκη σε δεύτερο βαθμό έγινε στη Λάρισα ενώπιον του Μικτού Ορκωτού Εφετείου. Άρχισε στις 17 Νοεμβρίου 2006 και ολοκληρώθηκε στις 30 Μαρτίου 2007, με την έκδοση της απόφασης για τους έξι κατηγορούμενους. Για πρώτη φορά δευτεροβάθμιο δικαστήριο δέχθηκε τον ενδεχόμενο δόλο σε θανατηφόρο τροχαίο, μετατρέποντας την κατηγορία από πλημμέλημα σε κακούργημα.
Οι ποινές που επιβλήθηκαν ήταν:
Στον οδηγό της νταλίκας Δημήτριο Ντόλα: Κάθειρξη 15 ετών και 3 μηνών.
Στον εκ των συνιδιοκτητών της νταλίκας Φώτη Καβελίδη: Κάθειρξη 14 ετών και 3 μηνών.
Στον εκ των συνιδιοκτητών της νταλίκας Αντώνιο Καμέα: Κάθειρξη 11 ετών και 3 μηνών.
Στον Δημήτριο Χαμπούρη: Φυλάκιση 4 ετών, 4 μηνών και 15 ημερών, καθώς η κατηγορία της διατάραξης συγκοινωνιών μετετράπη από «ενδεχόμενο δόλο» σε «ασυνείδητη αμέλεια».
Στον Πολυχρόνη Δαρδαμπούνη: Φυλάκιση 4 ετών, 11 μηνών και 15 ημερών.
Στον Μωυσή Αλεξάκη: Φυλάκιση 3 ετών και 11 μηνών.
Σε όλους τους κατηγορούμενους αναγνωρίστηκαν ελαφρυντικά. Στους τρεις τελευταίους των κατηγορουμένων η ποινή μετετράπη σε εξαγοράσιμη.
Το ποινικό σκέλος του πολύνεκρου δυστυχήματος στα Τέμπη συνεχίστηκε και ολοκληρώθηκε με τη δίκη των ιδιοκτητών της εταιρείας ξυλείας «Ακρίτας» Αθανασίου Σαράντη και Λουκίας Σαράντη, η οποία ξεκίνησε στις 2 Οκτωβρίου 2008 ενώπιον του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Λάρισας. Στις 10 Φεβρουαρίου 2009, το δικαστήριο κήρυξε ενόχους τους δύο κατηγορούμενους για ανθρωποκτονίες εξ αμελείας κατά συρροή, σωματικές βλάβες κατά συρροή και διατάραξη της ασφάλειας συγκοινωνιών και τους καταδίκασε σε συνολική ποινή φυλάκισης 4 ετών, 11 μηνών και 15 ημερών έκαστο, εξαγοράσιμη προς 10 ευρώ ημερησίως. Στην ίδια δίκη κάθισε στο εδώλιο του κατηγορουμένου και ο οδηγός του τουριστικού λεωφορείου Κωνσταντίνος Μαυρομιχάλης, ο οποίος αθωώθηκε.
Η δικαστική αυλαία του πολύνεκρου δυστυχήματος έπεσε με την επιδίκαση αποζημιώσεων στις οικογένειες των θυμάτων. Η μαρμάρινη πλάκα με την επιγραφή «Στο σημείο αυτό, με ευθύνη της Πολιτείας και στο βωμό του κέρδους, θυσιάστηκαν οι 21 μαθητές της Α’ Τάξης του Λυκείου Μακροχωρίου Ημαθίας», ανακαλεί μνήμες στους διερχόμενους για το τραγικό δυστύχημα της αποφράδας 13ης Απριλίου 2003.
Η αυτοκτονία ενός μαθητή
Η τραγωδία των Τεμπών δεν είχε τέλος. Το 2022, 19 χρόνια μετά το το πολύνεκρο δυστύχημα, ένας από τους μαθητές που επέζησαν, ο Ανέστης Αντωνόπουλος, έδωσε τέλος στη ζωή του, με δίκαννο κυνηγετικό όπλο μέσα στο σπίτι του. Ο Ανέστης ήταν ένας από τους τέσσερις μαθητές που νοσηλεύτηκαν στην εντατική μετά το δυστύχημα. Όμως, δεν κατάφερε ποτέ να ξεπεράσει την τργαωδία εκείνη, βάζοντας τέλος στη ζωή του.
Ο Μακάριος Λιακόπουλος ακόμη ένας μαθητής της τάξης του 2003, έχει αφιερώσει τη ζωή του στο Θεό, μετά από το φοβερό δυστύχημα και είναι πλέον αρχιμανδρίτης.
Με πληροφορίες από Σαν σήμερα, Βήμα