Η ψυχογενής ή νευρογενής ανορεξία είναι ένα σύνδρομο στο οποίο το άτομο με τη θέλησή του περιορίζει την πρόσληψη τροφής καθώς φοβάται έντονα μήπως γίνει παχύσαρκο. Τα βασικά χαρακτηριστικά είναι η άρνησή του να διατηρήσει ένα ελάχιστο φυσιολογικό βάρος, ο έντονος φόβος του μήπως παχύνει, η σημαντική απώλεια βάρους και η αμηνόρροια στις γυναίκες.
Άτομα με τη διαταραχή αυτή αναφέρουν πως «νιώθουν παχιά» όταν το βάρος τους είναι φυσιολογικό.
Η όρεξη προσβάλλεται στην πορεία της νόσου. Επομένως, περισσότερο πρόκειται για διαταραχή στην αίσθηση του εαυτού, την ταυτότητα και την αυτονομία. Γι’ αυτό ο ασθενής έρχεται στον διατροφολόγο αφού έχει πρώτα απευθυνθεί σε εξειδικευμένο ψυχίατρο ή ψυχολόγο.
Η διατροφική αντιμετώπιση
Το υγιές σωματικό βάρος πρέπει να διατηρείται στα όρια του δείκτη μάζας σώματος (BMI = βάρος σε χιλιόγραμμα δια ύψος στο τετράγωνο) μεταξύ 20 και 25. Όμως, μια καθορισμένη αξία BMI δεν είναι κατάλληλη για τα παιδιά και αντί αυτού πρέπει να ελέγχονται οι παιδιατρικοί πίνακες ανάπτυξης. Ένα πρόγραμμα κατανάλωσης, για να επέλθει το απαραίτητο κέρδος βάρους, συντάσσεται από το διαιτολόγο.
Ειδικά τρόφιμα δεν απαιτούνται, αντίθετα πρέπει να προγραμματιστούν κανονικά γεύματα. Ο στόχος είναι να κερδίσουμε βάρος 1 έως 1,5 χιλιόγραμμα εβδομαδιαίως. Αρχικά, ορίζεται μια καθημερινή εισαγωγή λίγων θερμίδων όπως π.χ. 1.500 kilocalories (6000 kilojoules) Οι ποσότητες τροφίμων αυξάνονται μόνο όταν κατορθώνει να ολοκληρώσει ο ασθενής κάθε γεύμα. Τα διαιτητικά συμπληρώματα απαιτούνται σπάνια και η σίτιση σωλήνων ή η παρεντερική διατροφή πρέπει να αποφευχθούν εκτός αν είναι απολύτως απαραίτητα. Τέτοιες διαδικασίες θεωρούνται εισβολή, ενέχουν φυσικό κίνδυνο και δεν βοηθούν τους ασθενείς να αναλάβουν την ευθύνη για την υγεία τους.
Επιπλέον, πρέπει να δίνεται μεγάλη προσοχή στην διαιτητική συμπεριφορά. Είναι καλύτερο οι ασθενείς να τρώνε σε μια ομάδα έτσι ώστε να μπορούν να έχουν κατάλληλα πρότυπα. Η πραγματική διαιτητική συμπεριφορά τους πρέπει να παρακολουθείται προσεκτικά. Ο περίγυρος και η ψυχολογική υποστήριξη παίζουν σημαντικό ρόλο π.χ. στη δημιουργία ενός αυθόρμητου, χαλαρού τρόπου διατροφής, ώστε η συντήρηση του βάρους να μην εξαρτάται από την εμμονή σε μια «θεραπευτική» δίαιτα.
Η διαχείριση της νευρικής ανορεξίας δεν είναι πλήρης μόνο με την επίτευξη ενός υγιούς βάρους. Οι νοσηλευόμενοι και οι εξωτερικοί ασθενείς χρειάζονται τη διαρκή καθοδήγηση που θα τους βοηθήσει να προσαρμοστούν σε μια κατάλληλη λήψη ενέργειας για τη σταθεροποίηση του βάρους τους, διατηρώντας την φυσιολογική συμπεριφορά κατανάλωσης τροφής. Όλα τα τρόφιμα, όπως τα τεχνητά γλυκά, ποτά ή τα υπερθερμιδικά τρόφιμα, πρέπει να αποφεύγονται.
Εκπαιδευτικές συνεδρίες
Η υπόθεση ότι οι υπό δίαιτα ανορεξικοί ασθενείς ενημερώνονται καλά για τα θέματα διατροφής είναι μύθος. Πολλοί από αυτούς εκπλήσσονται όταν μαθαίνουν ότι η πρόσληψη 1.000 kilocalories/μέρα είναι ανεπαρκής για μια υγιή νέα γυναίκα! Αυτά τα ζητήματα πρέπει να συζητηθούν, είτε χωριστά είτε σε μια ομάδα.
Επίσης, τα βασικά μέλη της οικογένειας του ασθενή πρέπει να συμμετέχουν σε μερικές εκπαιδευτικές συνεδρίες και να ενθαρρυνθούν να τον βοηθήσουν να αναδιαρρυθμίσει έναν κανονικό τρόπο ζωής. Ωστόσο, δεν πρέπει να παραβλέψουν τα στοιχεία που δείχνουν ότι ο ασθενής ξανακυλά. Τότε οφείλουν να τον ενθαρρύνουν να επιστρέψει στις συνεδρίες.
Βιβλιογραφία
1. Σαραντόγλου Γιώργος-Venice Jean-Luc-Chupin Maurice, (1987). Η ψυχογενής ανορεξία, εκδόσεις Χατζηνικολή.
2. Lask Bryan and Bryant-Waugh Rachel, (2000). Anorexia Nervosa and Related eating Disorders in Childhood and Adolescence
3. Brownele Kelly D., Fairburn Christopher G., (1995). Eating Disorders and Obesity A Comprehensive Handbook, Guilford Press.
Άννα Κόμπου
Διαιτολόγος-διατροφολόγος, ειδική σε διατροφικές διαταραχές.
Επιστημονική συνεργάτης της κλινικής Cosmetic Derma Medicine.
Email: akompou@cosmeticdermamedicine.gr
Photo cover:pixabay.com/Kieselli/psyche
Πηγή:psychology.gr
Διαβάστε επίσης:
