Έχουν περάσει 82 χρόνια από τότε που έκανε πρεμιέρα στους κινηματογράφους, μέσα στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, η θρυλική «Καζαμπλάνκα». Ήταν συγκεκριμένα 26 Νοεμβρίου του 1942, όταν κυκλοφόρησε η ταινία με πρωταγωνιστές τον Χάμφρεϊ Μπόγκαρντ και την Ίνγκριντ Μπέργκμαν με σκοπό να ενθαρρύνει τους Αμερικανούς να πάρουν το μέρος των συμμάχων εναντίον της Ναζιστικής Γερμανίας.
Ναι, το απόλυτο Χολιγουντιανό «ρομάντζο», ξεκίνησε ως μία ταινία χαμηλού προϋπολογισμού από την Warner, στο πλαίσιο της ενθάρρυνσης των Αμερικανών να ταχθούν με τις ευρωπαϊκές συμμαχικές δυνάμεις στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στη βάση του είναι ένα απλό ρομαντικό μελόδραμα ενός ανεκπλήρωτου έρωτα, σε συνδυασμό με πατριωτικά μηνύματα και τον εξωτισμό της Καζαμπλάνκα.
Και όμως, αυτό το b’ movie μετατράπηκε σε μία από τις σπουδαιότερες ταινίες του κινηματογράφου, λόγω του ευφυούς παραγωγού Χαλ Γουόλις, που πριν έναν χρόνο είχε παραδώσει το περίφημο «Γεράκι της Μάλτας», σε σκηνοθεσία του Τζον Χιούστον και φυσικά τη μνημειώδη, για ακόμη μία φορά, ερμηνεία του Χάμφρεϊ Μπόγκαρντ.
Στη γαλλοκρατούμενη Καζαμπλάνκα όλα περιστρέφονται γύρω από τον μυστηριώδη ιδιοκτήτη ενός φημισμένου κλαμπ- καζίνο, τον Ρικ. Ενός φαινομενικά ψυχρού, σκληρού και κυνικού άνδρα, που κρύβει στην καρδιά του τα θρύψαλα μιας ερωτικής απογοήτευσης, αλλά και προσωπικών απογοητεύσεων. Ενός άνδρα, που αν και έχει ηττηθεί καθοριστικά πολλές φορές, θα βρει το κουράγιο να δείξει το ηθικό του ανάστημα.
Ο Ρικ ελέγχει πλήρως την κατάσταση, μένοντας μακριά από τα παιχνίδια που παίζονται ακόμη και μέσα στο πολυτελές κλαμπ του, μέχρι που θα δει μπροστά του την Ίλσα, με τον διάσημο αντιστασιακό άντρα της. Τη γυναίκα που τον πλήγωσε άθελα της στο Παρίσι, λίγο πριν μπουν οι Γερμανοί, εγκαταλείποντάς τον να την περιμένει μάταια στον σταθμό του τρένου. Τώρα, κι ενώ οι Γερμανοί περικυκλώνουν το μπαρ, πρέπει να πάρει θέση, να βάλει κάτω τα συναισθήματά του και να βοηθήσει τον διωκόμενο αντιστασιακό άνδρα της.
Όλα ξεκίνησαν όταν ο Χαλ Γουόλις πείστηκε από τη σεναριογράφο Άιριν Ντάιαμοντ να αγοράσει τα δικαιώματα του θεατρικού έργου των Μάρεϊ Μπάρνετ και Τζόαν Άλισον «Everybody Comes To Rick’s», που ακόμη, όμως, δεν είχε ανέβει στο θέατρο.
Ο Γουόλις ήθελε για σκηνοθέτη το «καυτό» όνομα της εποχής Γουίλιαμ Γουάιλερ, αλλά επειδή ήταν απασχολημένος σε άλλη ταινία, θα στραφεί τελικά στον φίλο του, Μάικλ Κέρτιζ. Ωστόσο, στα παρασκήνια υπάρχουν πολλές διαφωνίες. Ακόμη και για τους δυο πρωταγωνιστικούς ρόλους υπήρξαν διαφωνίες, μέχρι να καταλήξει η παραγωγή στο γοητευτικότερο κινηματογραφικό ζεύγος του σινεμά, τον Χάμφρεϊ Μπόγκαρντ και την Ίνγκριντ Μπέργκμαν. Αλήθεια, ποια θα ήταν η τύχη της ταινίας αν τελικά έπαιρνε τον πρωταγωνιστικό ρόλο του Ρικ η αρχική επιλογή της Warner Bros o Ρόναλντ Ρίγκαν;
Ευτυχώς, δεν το μάθαμε ποτέ. Ωστόσο, ακόμη και με τον Μπόγκαρντ υπήρχαν προβλήματα, αφού ουκ ολίγες φορές ήρθε σε κόντρα με τον σκηνοθέτη.
Καθώς τα γυρίσματα προχωρούσαν την άνοιξη και το καλοκαίρι του 1942, η διάθεση των ηθοποιών έπεφτε. Ακόμα και με το σενάριο, οι ηθοποιοί εξακολουθούσαν να μην πιστεύουν στην ιστορία. Εξάλλου, τους έδιναν συχνά την τελευταία στιγμή νέα κείμενα και αυτό δεν διευκόλυνε καθόλου την κατάσταση και τους ενδοιασμούς που υπήρχαν.
Η Μπέργκμαν ανησυχούσε, επίσης, καθώς ένιωθε πως δεν είχε αρκετές πληροφορίες για τον χαρακτήρα που υποδυόταν. Παραπονέθηκε στον σεναριογράφο: «Πώς μπορώ να παίξω την ερωτική σκηνή όταν δεν ξέρω με ποιον θα φύγω;».
Για τον Μπόγκαρντ, τα γυρίσματα της «Καζαμπλάνκα» ήταν μια άθλια εμπειρία. Παρέμεινε νευρικός και δεν εμπιστεύτηκε ποτέ το υλικό. Οτιδήποτε μπορούσε να τον εκνευρίσει, και ήταν έτοιμος για καυγά.
Η Καζαμπλάνκα βγήκε τελικά στους κινηματογράφους ενώ οι παραγωγοί αύξησαν τις τιμές των εισιτηρίων κατά σχεδόν 50 τοις εκατό, αναμένοντας επιπλέον ενδιαφέρον, επειδή οι στρατιώτες των ΗΠΑ είχαν μόλις πετύχει μια αξιοσημείωτη νίκη στη Βόρεια Αφρική. Και έπεσαν μέσα στις προβλέψεις τους.
Την πρώτη εβδομάδα προβολής του στο Hollywood Theatre στο κέντρο του Μανχάταν, η Καζαμπλάνκα συγκέντρωσε 37.000 δολάρια – το υψηλότερο ποσό που είχε πάρει ποτέ ο κινηματογράφος. Σε άλλα σημεία της χώρας, οι αποδόσεις ήταν περισσότερες από ό,τι είχαν φανταστεί ποτέ οι εμπλεκόμενοι. Έγινε η έβδομη ταινία με τα υψηλότερα έσοδα του 1943.
Οι κριτικοί την υποδέχτηκαν με τον ίδιο ενθουσιασμό. Οι New York Times θεώρησαν την «Καζαμπλάνκα» μια «συναρπαστική και συγκινητική ιστορία» και αναγνώρισαν τον Μπόγκαρτ «ως τον ψυχρό, κυνικό, αποτελεσματικό και σούπερ σοφό τύπο με έναν πυρήνα συναισθήματος και ιδεαλισμού μέσα του».
Και κάπως έτσι, η πατριωτική b movie του Χόλιγουντ, έμελλε να γράψει ιστορία και μέχρι σήμερα να αποτελεί μία από τις πιο εμβληματικές ταινίες του παγκόσμιου κινηματογράφου.
