Το ημερολόγιο έγραφε 30 Μαρτίου 1952, οι Νίκος Μπελογιάννης, Νίκος Καλούμενος, Δημήτης Μπάτσης και Ηλίας Αργυριάδης μεταφέρθηκαν από τις φυλακές της Καλλιθέας στο στρατόπεδο του Γουδή και εκτελέστηκαν δια τυφεκισμού με τα φώτα των προβολέων των φορτηγών που τους μετέφεραν.

Η Έλλη Παππά δεν εκτελέστηκε λόγω του παιδιού που είχε αποκτήσει πρόσφατα με τον Μπελογιάννη και είχε γεννήσει μέσα στη φυλακή και ο Τάκης Λαζαρίδης λόγω του νεαρού της ηλικίας του. Δόθηκε επίσης χάρη στους Χαράλαμπο Τουλιάτο και Μιλτιάδη Μπισμπάνο.

Η εκτέλεσή των τεσσάρων κομμουνιστών είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις και κατακραυγή και στο εξωτερικό

Το πορτρέτο του Πικάσο

Ανάμεσα σε εκείνους που αντιδρούσαν στη θανάτωση του Μπελογιάννη ήταν και ο Πάμπλο Πικάσο. Ο κορυφαίος ζωγράφος του 20ου αιώνα, ήταν γνωστός για την αντιφασιστική του ιδεολογία, ενώ ήταν και δηλωμένος κομμουνιστής.

Ο Πάμπλο Πικάσο, αν και δεν επισκέφτηκε την Ελλάδα, παρακολουθούσε στενά τη δική του Μπελογιάννη και των συντρόφων του. Μάλιστα, η στάση του Μπελογιάννη είχε συγκλονίσει τον ζωγράφο. Κυρίως γιατί σε όλη τη διάρκεια της δίκης κρατούσε το κόκκινο γαρύφαλλο που του είχε χαρίσει η σύντροφός του, Έλλη Παππα.

Η ρομαντική αυτή εικόνα του νεαρού αντιστασιακού, ενέπνευσε τον Πικάσο, ο οποίος ζωγράφισε ένα πορτρέτο του Μπελογιάννη, όπου τον απεικονίζει να κρατά το γαρύφαλλο στο χέρι. Ο ζωγράφος το δημοσίευσε, αφότου ανακοινώθηκε η απόφαση για την εκτέλεση του Μπελογιάννη. Ήταν μία πράξη αντίδρασης, ανάμεσα στις δεκάδες που ξέσπασαν διεθνώς.

Το πορτρέτο του Μπελογιάννη, στην άκρη του μένει ανοιχτό. Όταν ρώτησαν τον Πικάσο γιατί δεν το έκλεισε, εκείνος απάντησε: «Έναν τόσο μεγάλο άνθρωπο δεν μπορείς να τον κλείσεις σε ένα πορτρέτο»!

Η δίκη του Μπελογιάννη

Ο Νίκος Μπελογιάννης γεννήθηκε το 1915 στην Αμαλιάδα και εντάχθηκε στο ΚΚΕ από μικρή ηλικία. Το 1932 έγινε μέλος της ΟΚΝΕ και δύο χρόνια αργότερα του ΚΚΕ. Ξεκίνησε να φοιτά στην Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές, γιατί με απόφαση της Συγκλήτου αποβλήθηκε για την πολιτική του δράση.

Το 1949, μετά την λήξη του Εμφυλίου Πολέμου, διέφυγε στις σοσιαλιστικές χώρες και γρήγορα ανέβηκε τα σκαλιά της κομματικής ιεραρχίας. Έγινε αρχικά αναπληρωματικό μέλος της Κ.Ε του ΚΚΕ και αργότερα τακτικό μέλος. Τον Ιούνιο του 1950 επέστρεψε στην Ελλάδα με πλαστό διαβατήριο για να αναλάβει την οργάνωση του παράνομου μηχανισμού του κόμματος μαζί με τον Νίκο Πλουμπίδη

Τον Δεκέμβριο όμως του ίδιου χρόνου, ο Νίκος Μπελογιάννης και 93 ακόμη σύντροφοί του -μεταξύ των οποίων ο δημοσιογράφος Στάθης Δρομάζος, ο Στέργιος Γραμμένος και η Έλλη Ιωαννίδου (Παππά)- συνελήφθησαν και στις 19 Οκτωβρίου 1951 οδηγήθηκαν σε δίκη. Κατηγορήθηκαν για απόπειρα ανασυγκρότησης του ΚΚΕ, με βάση τον Α.Ν 509/1947.

Στις 15 Νοεμβρίου ο πρόεδρος του Εκτάκτου Στρατοδικείου Αθηνών αντισυνταγματάρχης Ανδρέας Σταυρόπουλος ανακοινώνει την ετυμηγορία, πλαισιωμένος από τους στρατοδίκες Γεώργιο Παπαδόπουλο (τον μετέπειτα δικτάτορα), Ν. Κομιάνο, Γ. Κοράκη, και Θ. Κυριακόπουλο. Ο Νίκος Μπελογιάννης ήταν μεταξύ των καταδικασθέντων σε θάνατο.

Σύμφωνα με την πολιτική της κυβέρνησης Πλαστήρα – Βενιζέλου, η ποινή των καταδικασθέντων έπρεπε να μετατραπεί σε ισόβια κάθειρξη. Η ανακάλυψη όμως ασυρμάτων σε Γλυφάδα και Καλλιθέα από τις διωκτικές αρχές αποδόθηκε στον παράνομο μηχανισμό του ΚΚΕ και ο Μπελογιάννης οδηγήθηκε σε νέα δίκη στις 15 Φεβρουαρίου 1952, ενώπιον του Διαρκούς Στρατοδικείου Αθηνών για παράβαση του Α.Ν 375/36 περί κατασκοπείας.

Όσο διήρκησε η δίκη, είχε προκαλέσει μεγάλη εντύπωση η στάση του Μπελογιάννη, ο οποίος παρακολουθεί την όλη διαδικασία με ένα κόκκινο γαρύφαλλο στο χέρι, ήταν άψογα ντυμένος και πάντα ψύχραιμος. Όταν εκτελέσθηκε ήταν μόλις 37 χρόνων.