Βιώνοντας δύο θανάτους ταυτόχρονα, έναν πραγματικό και έναν συμβολικό. Αιφνιδιάζομαι, παρόλο που γνωρίζω θεωρητικά την ομοιότητα των δυο διαδικασιών. Απώλεια. Ψυχρή απώλεια που σε αφήνει κενό αλλά και γεμάτο.
Μάλλον αυτή είναι η μεγαλύτερη απόδειξη των ακραίων συναισθημάτων, έχουν τη δυνατότητα να σε γεμίζουν και να σε αδειάζουν παράλληλα. Αξίζει λες, αξίζει ο πόνος, γιατί έμαθες, ένιωσες, στη τελική έζησες και «πέθανε» στο τέλος ένα κομμάτι ή και πολλά.
Μέσα όμως από όλα αυτά τα σπασμένα και τα συντρίμμια, κέρδισες διαμάντια και πολύτιμους λίθους. Βγήκες σαν να αναγεννήθηκες μέσα από τον θάνατο.
Όταν πεθαίνει κάποιος σημαντικός άλλος, σε ένα μέρος του εαυτού σου υπάρχει εκείνος. Κάθε τι άυλο, όπως το πνεύμα, οι σκέψεις, το συναίσθημα, δεν χάνεται, δεν φεύγει με τον θάνατο.
Είναι ανώτερο και είναι απόρροια πολλών δοκιμασίων, δε κλονίζεται εύκολα. Αυτό που σου κάνει είναι να σε συνταράσσει, να σε τρομάζει σε έναν υπερβολικό βαθμό, να σε γεμίζει ανασφάλεια, φόβο και αβεβαιότητα.
Όλα αυτά και πάλι δεν σηματοδοτούν απόλυτα τον θάνατο, σηματοδοτούν το ενδιάμεσο ανάμεσα στα δίπολα «ζωής και θανάτου», «αγάπης και μίσους».
Σε έναν πραγματικό θάνατο αν υπερισχύσει η ζωή και η αγάπη, τότε συνεχίζεις να προσεγγίζεις την ευτυχία και τον άνθρωπο που έχασες καταλήγεις να τον κουβαλάς κάποια στιγμή, με τα πιο όμορφα συναισθήματα, με τις πιο γλυκές αναμνήσεις, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι χάνεται ο πόνος απλά παίρνει διαρκώς μια άλλη μορφή.
Σε έναν «συμβολικό», όπως είναι ένας χωρισμός από μια δυνατή αγάπη θα χρειαστεί ίσως και μεγαλύτερη διαδικασία συμβιβασμού.
Λάθος λέξη;
Στη περίπτωση αυτή θα έλεγα σωστή. Ο συμβιβασμός με τη συνθήκη και η σωστή ισορροπία ανάμεσα στα δίπολα που ανέφερα παραπάνω, εξαρτώνται από την ποιότητα τόσο του έρωτα όσο και της αγάπης. Η ποιότητα μετά τον χωρισμό, συνεχίζει να αναδεικνύεται ειδικά όταν εκλείψουν τα στοιχεία που χαρακτηρίζονται ερωτικά ανάμεσα σε δυο άτομα, τότε θα μείνει μονάχα αυτή η ενέργεια που ονομάζεται αγάπη και έχει δημιουργηθεί στον χώρο μεταξύ των δυο.
Μια δυαδική και ατομική διαδικασία. Εάν αυτή η ενέργεια υπήρξε δυνατή και ακλόνητη μέσα στη σχέση τότε το πιο πιθανόν είναι να μην εξαλείψει με βία όλες τις αναμνήσεις, δεν θα αλλοιώσει τον χώρο ανάμεσα στο άλλοτε ζευγάρι. Ο χώρος θα μείνει ως ανάμνηση, με θετικό εν τελεί πρόσημο και συνεχίζεις να προσεγγίζεις την αγάπη και τη ζωή.
Στις δυο παραπάνω διαδικασίες, τα όρια μεταξύ των βιωμάτων και των αποτελεσμάτων τους δεν είναι ποτέ διακριτά.
Έρχονται, μπλέκονται μεταξύ τους, φεύγουν και ξανά εμφανίζονται εκεί που δεν το περιμένεις.
Πόνος – ανακούφιση, Άρνηση – Αποδοχή, Ανασφάλεια – Σιγουριά, Θυμός – Αναπόληση, Αγάπη – Μίσος.
Κουράζεσαι σε όλο αυτό το σκαμπανέβασμα, θες να καταλήξεις κάπου αλλά που και πως. Κάποιοι τα καταφέρνουν πιο γρηγορά, κάποιοι με μεγάλο κόπο. Κάνεις όμως δεν είναι καλύτερος ή πιο δυνατός από κανέναν, γιατί τα χρονικά όρια δεν είναι τόσο σαφή σε μια τέτοια συνθήκη.
Ένα ερώτημα πάντως μας βασανίζει σχεδόν όλους. «Γιατί» ; Γιατί να δεσμευτώ σε κάτι που καταλήγει να μου προσφέρει τόσο πόνο;
Απαντήσεις σε αυτό υπάρχουν πολλές όσες και άνθρωποι. Ο καθένας δίνει τη δική του ερμηνεία που σίγουρα έχει κάτι το μοναδικό. Εγώ επιλέγω να δίνω την εξής: Ονειρεύομαι, ζω, σχετίζομαι και αγαπάω για να νιώθω την ύπαρξη μου και το δώρο της ζωής στον μέγιστο βαθμό, για να μοιράζομαι τα πιο όμορφα συναισθήματα με ανθρώπους που τα αξίζουν και θέλω να τα έχουν, αν το τίμημα για κάτι τόσο υπερβατικό και ανώτερο είναι τα συναισθήματα του πόνου και του θανάτου, ας το νιώσω γιατί η αξία του φαίνεται από την δύναμη και την αξία του αληθινού και ουσιαστικού σχετίζεσθαι!
Αποκτήστε από το εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας του Psychology.gr, το σχετικό βιβλίο Η καλύτερη χειρότερη μέρα της ζωής σου.
Βιβλιογραφία
Elisabeth Kübler – Ross – On death and dying, 1969
Το τέλος μιας σχέσης: Οι ψυχολογικές συνέπειες του χωρισμού, Άννα Παπαδόπουλου
Τι συμβαίνει στο μυαλό μας όταν χωρίζουμε; psychografimata.com
Niemeyer, A. R. (2006). Να αγαπάς και να χάνεις : Αντιμετωπίζοντας την απώλεια. Αθήνα: Κριτική.
Νίλσεν, Μ, & Παπαδάτου, Δ (1998). Το πένθος στη ζωή μας. Αθήνα: Μέριμνα.
Συγγραφή – Επιμέλεια Άρθρου
Ευαγγελία Κισσαμιτακη
Απόφοιτη του τμήματος Ψυχολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Εκπαιδευόμενη στη Συνθετική Ψυχοθεραπεία, στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Συμβουλευτικής και Ψυχοθεραπείας.
Πηγή:psychology.gr
Photo cover:pixabay.com/KELLEPICS/woman
Διαβάστε επίσης:
