“Έχω ένα όνειρο…” (I have a dream..). Με αυτή τη φράση, ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ ξεκίνησε την ομιλία του σαν σήμερα, 28 Αυγούστου το 1963 στην Ουάσιγκτον, που έμελλε να μείνει στην ιστορία.
Το καλοκαίρι εκείνο, οι Ηνωμένες Πολιτείες συγκλονίζονταν, για ακόμη μία φορά, από αιματηρές φυλετικές συγκρούσεις που η χώρα είχε να δει – σε σφοδρότητα – από την εποχή του αμερικανικού εμφυλίου πολέμου. Σε πολλές περιοχές και ειδικά στο Νότο, εξτρεμιστικές ρατσιστικές οργανώσεις, με επικεφαλής την «Κου – Κλουξ – Κλαν», αλλά και αστυνομικές δυνάμεις, απαντούν με ωμή βία στον αγώνα των μαύρων που ζητούσαν τα αυτονόητα: την αποκατάσταση των δικαιωμάτων τους στην εργασία και την εκπαίδευση, αλλά και την αναγνώριση των δημοκρατικών τους δικαιωμάτων, τα οποία παραβιάζονται συστηματικά.
Παράλληλα, συνεχίζονταν οι εκδηλώσεις του αντιρατσιστικού κινήματος, όπου συμμετείχαν μαύροι και λευκοί. Αποκορύφωμα αυτών των εκδηλώσεων είναι η μνημειώδης διαδήλωση στις 28 Αυγούστου 1963 στην Ουάσιγκτον, στην οποία πήραν μέρος πάνω από 250.000 άτομα. Κεντρικός ομιλητής στη μεγαλειώδη συγκέντρωση ήταν ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, ο οποίος από το βήμα, εκφώνησε την ιστορική ομιλία «Έχω ένα όνειρο…», τονίζοντας την πεποίθησή του ότι μια μέρα όλοι οι άνθρωποι θα γίνουν αδέλφια.
Αποσπάσματα από την ιστορική ομιλία
Παρακάτω παραθέτουμε κάποια αποσπάσματα από την ιστορική ομιλία του Κινγκ.
- Και έτσι, ακόμα κι αν αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες του σήμερα και του αύριο, έχω ακόμη ένα όνειρο. Είναι ένα όνειρο βαθιά ριζωμένο στο αμερικανικό όνειρο.
- Έχω ένα όνειρο ότι μια μέρα αυτό το έθνος θα ανατείλει και θα ζήσει την αληθινή σημασία του πιστεύω του: “Θεωρούμε ότι αυτές οι αλήθειες είναι αυτονόητες, ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι”.
- Έχω ένα όνειρο ότι μια μέρα στους κόκκινους λόφους της Τζόρτζια, οι γιοι των πρώην σκλάβων και οι γιοι των πρώην ιδιοκτητών σκλάβων θα είναι σε θέση να καθίσουν μαζί στο τραπέζι της αδελφότητας.
- Έχω ένα όνειρο ότι μια ημέρα ακόμη και η πολιτεία του Μισισιπή, μια πολιτεία πνιγηρή από τη φλογερή θερμότητα της αδικίας, πνιγηρή από τη θερμότητα της καταπίεσης, θα μεταμορφωθεί σε μια όαση ελευθερίας και δικαιοσύνης.
- Έχω ένα όνειρο ότι τα τέσσερα μικρά παιδιά μου θα ζήσουν μια μέρα σε ένα έθνος όπου δεν θα κρίνονται από το χρώμα του δέρματός τους αλλά από το περιεχόμενο του χαρακτήρα τους.
- Έχω ένα όνειρο ότι μια μέρα, κάτω στην Αλαμπάμα με τους φαύλους ρατσιστές της, με κυβερνήτη που τα χείλη του στάζουν λόγια όπως «παρεμβολή» και «ακύρωση» – Μία ημέρα ακριβώς εκεί, στην Αλαμπάμα, μικρά μαύρα αγόρια και μαύρα κορίτσια θα να είναι σε θέση να ενώσουν τα χέρια με λίγα λευκά αγόρια και λευκά κορίτσια σαν αδελφές και αδέλφια.
- Έχω ένα όνειρο ότι μια μέρα θα εξυψωθεί κάθε κοιλάδα, και κάθε λόφος και βουνό θα χαμηλώσουν, τα ανώμαλα μέρη θα γίνουν επίπεδα και ότι τα κυρτά μέρη θα γίνουν ίσια. “Και η δόξα του Κυρίου θα αποκαλυφθεί και κάθε σάρκα θα το δούμε μαζί”.
Η αλλαγή της νομοθεσίας και η «Bloody Sunday»
Μετά από εκείνη την ιστορική ομιλία και τη γενικευμένη κατακραυγή της αμερικανικής κοινωνίας, έγινε η αλλαγή της νομοθεσίας το 1964, με την περίφημη τροποποίηση Civil Rights Act. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση μπορούσε πλέον να επιβάλει στις τοπικές κυβερνήσεις τη βούλησή της για απαγόρευση κάθε φυλετικού διαχωρισμού στις δημόσιες συγκοινωνίες, τα καταλύματα και σε όλες γενικότερα τις δημόσιες υπηρεσίες. Ο αγώνας είχε δικαιωθεί, γεγονός που θα οδηγούσε τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ να βραβευτεί την ίδια χρονιά με το Νόμπελ Ειρήνης.
Προηγουμένως, η φιλειρηνική διάθεσή του, σε συνδυασμό με το αδιαφιλονίκητο κύρος του – ιδιαίτερα μετά τη μνημειώδη ομιλία του στην Ουάσινγκτον – τον αναγόρευσαν σε βασικό συνομιλητή των Αμερικανών προέδρων Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι και Λίντον Τζόνσον για τα θέματα των μειονοτήτων, επίσημο, κατά κάποιο τρόπο, εκπρόσωπο των 22.000.000 έγχρωμων των Η.Π.Α. Στο τέλος του 1963, το περιοδικό Time, τον ανακήρυξε προσωπικότητα της χρονιάς.
Ο Κινγκ ήξερε ωστόσο ότι οι βαθιά ριζωμένες κοινωνικές προκαταλήψεις δεν θα αναιρούνταν με ένα νομοθετικό διάταγμα. Και τα γεγονότα τον επιβεβαίωσαν με τον πιο τραγικό τρόπο. Τον Μάρτιο του 1965, μία μαζική ειρηνική διαδήλωση των Αφρο-Αμερικανών στην Αλαμπάμα μετατράπηκε σε πεδίο μάχης, με την αστυνομία να ρίχνεται λυσσαλέα πάνω σε γυναικόπαιδα. Η «Bloody Sunday» των ΗΠΑ είχε μόλις συμβεί.
Η δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ
Ήταν 3 Απριλίου του 1968, όταν ο Κινγκ σε μια προφητική ομιλία σημείωνε: «Είδα τη Γη της Επαγγελίας, μπορεί όμως να μη φτάσω εκεί μαζί σας».
Την επόμενη μέρα, την ώρα που στεκόταν στη βεράντα του ξενοδοχείου Lorraine, ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ χτυπήθηκε από σφαίρα ελεύθερου σκοπευτή. Η δολοφονία του πυροδότησε κοινωνική αναταραχή και μαζικές διαδηλώσεις σε περισσότερες από 100 πόλεις των ΗΠΑ. Ο εκτελεστής James Earl Ray συνελήφθη δύο μήνες μετά και καταδικάστηκε σε 99 χρόνια κάθειρξης.
Ο εμπνευστής του ονείρου πέθανε μόλις στα 39 του χρόνια, όμως, το όνειρό του μέχρι και σήμερα αποτελεί φάρο των ανθρώπινων δικαιωμάτων, της φυλετικής ισότητας και της δημοκρατίας.
