Θα λέγαμε ότι, το να σχετιζόμαστε με ανθρώπους σε ένα πολύ κοντινό επίπεδο είναι κάτι το θαυμάσιο και θα έπρεπε να είναι πυλώνας ηρεμίας και αρμονίας σε έναν κόσμο πολύπλοκο και ανταγωνιστικό, μια θάλασσα υποχρεώσεων και καθηκόντων που εκκρεμούν από την πολλαπλότητα του ρόλου που έχει ο σύγχρονος άνθρωπος.
Όμως τις περισσότερες φορές και υπό συγκεκριμμένες συνθήκες, αυτή η σχέση αρχίζει αντί να λειτουργεί ενισχυτικά της ευεξίας του ζευγαριού, να γίνεται πηγή συνεχούς άγχους και ψυχικής τυραννίας για αμφότερα τα μέλη που το απαρτίζουν.
Οι ανησυχίες αυτές θα μπορούσαν, τις περισσότερες φορές να έχουν σχέση με ανησυχίες ότι οι διαφωνίες θα οδηγήσουν σε διάλυση της σχέσης, στην αναζήτηση συνεχών επιβεβαιώσεων ότι ο σύντροφός σας βλέπει τόσο ελκυστικούς και ενδιαφέροντες όσο θεωρείτε ότι είναι άλλα άτομα του φιλικού, επαγγελματικού και κοινωνικού σας περιβάλλοντος, και ανησυχίες ότι τελικά θα τελειώσει η σχέση και θα μείνετε μόνος/μόνη για πάντα κλπ
Πίσω από αυτό το άγχος βρίσκεται ένας φόβος: ο φόβος της εγκατάλειψης. Συχνά οι χειρότεροι τρόποι αντιμετώπισής του είναι τρόποι που αντί να μειώνουν, αυξάνουν το άγχος σας. Αν ψάχνετε για ενδείξεις ότι ο σύντροφός σας έχει χάσει το ενδιαφέρον του, βρίσκετε τον εαυτό σας να αναζητά ενδείξεις ότι ο σύντροφός σας ενδιαφέρεται για κάποιον/α άλλον/η, ότι σας απατά, να επιτίθεστε φραστικά και να υποτιμάτε με κάθε ευκαιρία τους πιθανούς «ανταγωνιστές σας» (φίλους και συνεργάτες), να επικεντρώνεστε στο να δείχνετε και να συμπεριφέρεστε τέλεια, να μην διαφωνείτε ποτέ ή αντίθετα, να κλιμακώνετε τις διαφωνίες σας προκειμένου να εμποδίσετε να συμβούν αυτά που φοβάστε τότε μάλλον υποφέρετε από τον φόβο της εγκατάλειψης.
Αν νιώθετε ανασφάλεια για το ενδεχόμενο εγκατάλειψης, θα ασχοληθείτε πολύ
Ως αποτέλεσμα αυτών των ανασφαλειών, μπορεί να αναζητάτε συνεχώς διαβεβαιώσεις, να ελέγχετε το πώς αισθάνεται, τι κάνει και πού πηγαίνει, να γίνεστε υπερβολικά ευχάριστος/η και να μην διεκδικείτε ποτέ κάτι για τον εαυτό σας, να έχετε παραιτηθεί από τις δικές σας συναισθηματικές ανάγκες ή ακόμα και να επιλέξετε να δημιουργήσετε εξωσυζυγικές σχέσεις στο περιθώριο της σχέσης σας και μάλιστα με άτομα που είναι λιγότερα επιθυμητά ή συγκεντρώνουν χαρακτηριστικά κατώτερα των προτιμήσεων σας. Η αν νιώθετε ότι δεν μπορείτε να διαχειριστείτε την απόρριψη, τότε μπορεί ακόμη και να επισπεύσετε έναν χωρισμό για να τελειώσει το μαρτύριο του άγχους σας, «μια ώρα αρχίτερα».
Δείτε στο εξειδικευμένο βιβλιοπωλείο ψυχολογίας το βιβλίο του Rollo May: Να θέλεις να ερωτεύεσαι.
Αυτή η απειλή βιώνεται συναισθηματικά ως θυμός, προδοσία, δυσπιστία, και τελικά κατάθλιψη.
Ναι, η κατάθλιψη συχνά είναι το επιφαινόμενο, μια δευτερογενής και δευτερεύουσα εκδήλωση αυτού του φόβου, που είναι και η βαθύτερη αιτία της. Αν και λέγεται ότι η εκδήλωση των φύλων, αρσενικό-θηλυκό, άνδρας-γυναίκα, πέρα από το βιολογικό τους υπόβαθρο είναι μια κοινωνική κατασκευή, για τις γυναίκες τα πολύτιμα αγαθά που ίσως διακυβεύονται σε τέτοιες καταστάσεις είναι συχνά η αγάπη, ο κοινωνικός δεσμός και η στενή συντροφικότητα ενώ για τους άνδρες αυτά που απειλούνται είναι συχνά τα σεξουαλικά “δικαιώματα”, η διαχείριση της οικογένειας ή ακόμα και ένα σύμβολο κοινωνικού κύρους.
Ποιοί παράγοντες τώρα, ενισχύουν αυτόν τον φόβο; όταν το επίπεδο συμμετοχής και δέσμευσης του άλλου ατόμου είναι διαφορετικό από το δικό σας και μπορεί να θεωρηθεί όχι και τόσο ισχυρό, θα αυξηθούν οι ανησυχίες σας σχετικά με τον φόβο της εγκατάλειψης, ειδικά όταν η αυτοεκτίμησή του ατόμου είναι χαμηλή. Όσο πιο ανασφαλείς αισθάνεστε, τόσο και μεγαλύτερος θα είναι αντίκτυπος σε εσάς, αν φανταστείτε ότι μπορεί να χάσετε ένα πρόσωπο ή μια σχέση και τις συναισθηματικές «ανταμοιβές» αυτής της σχέσης. Ειδικά όταν αισθάνεστε ότι δεν μπορείτε να τις πάρετε εύκολα από άλλους μελλοντικούς συντρόφους, επειδή ίσως πιστεύετε ενδόμυχα, ότι δεν το αξίζετε.
Συχνά ένας τέτοιος φόβος που δημιουργεί το ανεξέλεγκτο άγχος στο άτομο, το οδηγεί σε υπερβολικές εκδηλώσεις ζήλιας.
Σε αυτό το σημείο, Ίσως να είναι χρήσιμο να αναφερθούμε το ποιες καταστάσεις μπορούν να λειτουργήσουν ως πυροδότες για μια τέτοια αγχωτική αντίδραση που μπορεί να καταλήξει και σε σκέψεις και συμπεριφορές που παραπέμπουν σε μια παθολογική (σχεδόν παρανοϊκή) ζήλια.
Για πολλούς ανθρώπους συγκεκριμμένες κοινωνικές καταστάσεις μπορεί να λειτουργήσουν ως σημαντικά αγχωτικά γεγονότα. Μπορεί να νιώθουμε την πίεση να ταιριάξουμε με τους άλλους ανθρώπους που βρίσκονται εκεί. Μπορεί να φαίνεται σαν να είμαστε αναγκασμένοι να αποδώσουμε. Πρέπει να προσπαθήσουμε να είμαστε διασκεδαστικοί, να φανούμε έξυπνοι ή απλά ευγενικοί – ενώ στην πραγματικότητα θα προτιμούσαμε να είμαστε σχεδόν οπουδήποτε αλλού και να κάναμε σχεδόν οτιδήποτε άλλο!
Σε καταστάσεις που προκαλούν τέτοιου είδους άγχη, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι άνθρωποι μπορεί να παρερμηνεύσουν με αρνητικό τρόπο όσα συμβαίνουν γύρω τους. Ειδικά, σε δεύτερο χρόνο, όταν είμαστε μόνοι, μπορεί να αρχίσουμε να γινόμαστε υπερβολικά καχύποπτοι αναλογιζόμενοι τα γεγονότα της ημέρας ανακαλώντας και εξετάζοντας τις μικρές λεπτομέρειες που τόσο συχνά αρκούν για να προκαλέσουν μια υπερβολική και ανεξέλεγκτη ανησυχία. Λεπτομέρειες όπως είναι τα μη λεκτικά σημάδια (εκφράσεις των ανθρώπων, χειρονομίες ή ένα ιδιαίτερο ντύσιμο), λεκτικά σημάδια (κάτι που ακούσατε ή όποτε αντιληφθήκατε ένα σχόλιο «ανταγωνιστή» ως υποτιμητικό και δυσάρεστο ή όταν δεν είστε σίγουροι σε ποιον ή σε τι αναφέρεται), ασυνήθιστες συμπτώσεις και γεγονότα…
Γενικά μιλώντας, όταν βιώνετε αρνητικά συναισθήματα, αυτά έχουν ως αποτέλεσμα τη γέννηση σκέψεων που απέχουν πολύ από την πραγματικότητα. Μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις η επίδραση που έχει η πεσμένη σας διάθεση ή μια τέτοια ζηλότυπη συμπεριφορά, μπορεί να προκαλέσει τα ίδια τα γεγονότα που ερμηνεύουμε ως ύποπτα και να λειτουργήσουν έτσι ως μια «αυτοεκπληρούμενη προφητεία»
Σε τέτοιες καταστάσεις, ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισής τους είναι να προσπαθήσετε να αγνοήσετε τέτοιες δυσφορικά αρνητικές σκέψεις και να μην τους δώσετε την σημασία, πέραν του είναι απλά μια «κακή» σκέψη… Η’ αν δεν το καταφέρετε, να προσπαθήσετε να βρείτε έναν τρόπο να τις ελέγξετε σε σχέση με την πραγματικότητα.
Η Γνωσιακή-Συμπεριφορική Θεραπεία (ΓΣΘ) είναι μια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που σας μαθαίνει, με τη βοήθεια του εκπαιδευμένου ψυχοθεραπευτή σας να διαχειρίζεστε τέτοια δυσφορικά συναισθήματα, σκέψεις και συμπεριφορές.
Η ΓΣΘ αφενός ασχολείται όχι με αυτό καθευατό το γεγονός που σας αναστάτωσε αλλά με την συγκεκριμένη ερμηνεία που του δώσατε, χωρίς καν να το καταλαβαίνετε, ως αποτέλεσμα μιας «ασυνείδητης» διεργασίας κι αφετέρου η ΓΣΘ λαμβάνει σοβαρά υπόψιν της τη βάση της εμπειρία σας και σας προκαλεί να την αντιπαραβάλλεται με την πραγματικότητα, το μόνο αξιόπιστο κριτή της οποιαδήποτε ιδέας, πεποίθησης και «πιστεύω» σχετικά με τον εαυτό σας, τους σημαντικούς Άλλους και το μέλλον σας.
Ερωτήσεις όπως, μήπως γίνομαι υπερβολικός/η, πόσο πολύ υπερβάλλω στο μυαλό μου, από πού προέρχεται η έλλειψη εμπιστοσύνης μου , πόσο ικανοποιημένος/η είμαι από τη σχέση μου, τι μου διαφεύγει, ποιες ανάγκες μου δεν ικανοποιούνται, γιατί κάποιος θα μπορούσε να σκεφθεί σαν κι εμένα, υπάρχει κάποιο καλό και χρήσιμο που προσδοκώ σκεπτόμενος/η και αντιδρώντας με αυτό τον τρόπο, είναι ερωτήσεις που πιθανόν να σας βοηθήσουν να ξεφύγετε από αυτή τη θανάσιμη παγίδα του άγχους και του φόβου της εγκατάλειψης.
Το να είμαστε δίπλα σε ένα άτομο που έχει επιλέξει να είναι μαζί μας είναι κάτι το θαυμάσιο και θα έπρεπε να είναι πυλώνας ηρεμίας και αρμονίας σε έναν κόσμο πολύπλοκο και ανταγωνιστικό, μια θάλασσα υποχρεώσεων και καθηκόντων που εκκρεμούν από την πολλαπλότητα του ρόλου που έχει ο σύγχρονος άνθρωπος. Εξάλλου, αν δεν υπάρχουν εμπόδια όπως παιδιά και κοινά περιουσιακά στοιχεία, η παραμονή σε μια σχέση οφείλεταιai προπάντων στην καλή πρόθεση των δύο συντρόφων. Σκεφθείτε: αν αμφισβητηθεί αυτό, τότε τι άλλο απομένει;
Kάτοχος νόμιμης άδειας άσκησης επαγγέλματος που του επιτρέπει κατά νόμο να προσφέρει υπηρεσίες ψυχικής υγείας και ψυχοθεραπεία, με μεταπτυχιακή εκπαίδευση στο Λονδίνο και δίπλωμα εξειδίκευσης στη Συμβουλευτική και τον επαγγελματικό προσανατολισμό, με 4ετή εκπαίδευση στη Γνωσιακή-Συμπεριφοριστική Θεραπεία (θεωρία και εποπτεία), μία από τις πλέον δημοφιλείς και σχετικά βραχείας διάρκειας, τεκμηριωμένης αποτελεσματικότητας, ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις. Ειδικεύεται στις διαταραχές άγχους και σε θέματα σχέσεων κι επικοινωνίας ζευγαριών. 2130995046
Photo cover:pixabay.com/RobsonWojcik/quarel
Πηγή:psychology.gr
Διαβάστε επίσης:
