Σαν σήμερα πριν 49 χρόνια, συγκεκριμένα στις 15 Μαρτίου 1975, πέθανε ο Έλληνας μεγιστάνας Αριστοτέλης Ωνάσης. Μία από τις μεγαλύτερες επιχειρηματικές ιδιοφυίες του 20ου αιώνα.
Ο Έλληνας που ξεκίνησε ως λαντζιέρης και κατάφερε να γίνει κροίσος, στήνοντας από το μηδέν ένα στόλο από πετρελαιοφόρα και φορτηγά, μεγαλύτερο από τους εθνικούς στόλους πολλών κρατών. Ο Αριστοτέλης Ωνάσης έζησε μια παραμυθένια ζωή, ερωτεύτηκε κάποιες ξεχωριστές γυναίκες, αλλά το χτύπημα της μοίρας με τον θάνατο του μοναχογιού του Αλέξανδρου ήταν βαρύ και δεν μπόρεσε τελικά να το αντέξει.
Έχασε τη μητέρα του σε νεαρή ηλικία
Ο Αριστοτέλης Ωνάσης γεννήθηκε στις 20 Ιανουαρίου του 1906 στη Σμύρνη από τον εύπορο καπνέμπορο Σωκράτη Ωνάση και τη σύζυγό του Πηνελόπη, το γένος Δολόγλου. Ήταν το δεύτερο παιδί των γονιών του, καθώς είχε προηγηθεί η Άρτεμις, δυο χρόνια πριν. Ωστόσο, σε νεαρή ηλικία γνώρισε την ορφάνια, καθώς η μητέρα του έφυγε από τη ζωή μόλις στα 33 της χρόνια. Έξι μήνες μετά, ο πατέρας του ξαναπαντρεύτηκε την Ελένη, από την οποία ο Αριστοτέλης απέκτησε ακόμη δύο αδελφές, τη Μερόπη και την Καλλιρρόη.
Ο δρόμος της προσφυγιάς
Ο Ωνάσης φοίτησε στην Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης, όμως το 1922 αναγκάστηκε να εγκαταλείψει μαζί με την οικογένειά του τη Σμύρνη εξαιτίας της Μικρασιατικής καταστροφής. Έτσι ήρθε ως πρόσφυγας στην Ελλάδα και το 1923 μετανάστευσε στην Αργεντινή με ένα διαβατήριο Νάνσεν, δηλαδή, διαβατήριο χωρίς ταυτότητα το οποίο διανέμονταν σε όσους δεν είχαν πατρίδα.
Κατά την άφιξή του στο Μπουένος Άιρες, ο Αριστοτέλης Ωνάσης έκανε διάφορες δουλειές μέχρι να δει κυριολεκτικά τη ζωή του να αλλάζει. Εργάστηκε ως λαντζιέρης, έπειτα ως υπάλληλος πλυντηρίου αλλά και ως νυχτοφύλακας. Επίσης εργάστηκε ως τηλεφωνητής σε βρετανική εταιρεία ενώ παράλληλα παρακολουθούσε σπουδές εμπορίου και διοίκησης λιμένων.
Έτσι, ξεκίνησαν όλα
Το 1931, ο Ωνάσης γίνεται υποπρόξενος της Ελλάδας στο Μπουένος Άιρες. Η θέση αυτή θα προκαλέσει το ενδιαφέρον του για τη ναυτιλία. Ιδρύει την πρώτη του ναυτιλιακή εμπορική εταιρεία στο Μπουένος Άιρες, την Astilleros Onassis. Αποφάσισε να επεκτείνει τις ναυτιλιακές του επιχειρήσεις παγκοσμίως και μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, όπου έχτισε την αυτοκρατορία των ναυτιλιακών επιχειρήσεων.
Το 1932, την περίοδο της παγκόσμιας ύφεσης, αγόρασε από την Καναδική Εταιρεία Ατμόπλοιων έξι φορτηγά πλοία των 10.000 τόνων, όλα τους απομεινάρια του Μεγάλου Πολέμου. Μάλιστα, το πρώτο του πλοίο, το ονόμασε Καλλιρρόη προς τιμήν της αδελφής του.
Η Ολυμπιακή
Το 1956, ο Αριστοτέλης Ωνάσης αγόρασε από το ελληνικό Δημόσιο το προνόμιο εκμετάλλευσης των Ελληνικών Αεροπορικών Συγκοινωνιών και ίδρυσε την Ολυμπιακή Αεροπορία. Η εταιρεία ξεκίνησε τη λειτουργία της στις 6 Απριλίου 1957, με προδιαγραφές εξυπηρέτησης επιβατών που σήμερα θεωρούνται αδιανόητες λόγω κόστους.
Πολύ γρήγορα άνοιξε τα φτερά της στις πέντε ηπείρους και αναδείχθηκε σε μία από τις ασφαλέστερες αεροπορικές εταιρείες στον κόσμο. Στα τέλη του 1974, κατήγγειλε τη σύμβαση με το ελληνικό Δημόσιο και στις 4 Αυγούστου 1975, μετά τον θάνατό του, η Ολυμπιακή Αεροπορία μεταβιβάστηκε στο ελληνικό Δημόσιο.
Σκορπιός, ο επίγειος παράδεισος του Ωνάση
Το 1963, ο Ωνάσης αγόρασε τον Σκορπιό, ένα μικρό, άγονο και άνυδρο νησί στο Ιόνιο. Φύτεψε χιλιάδες δέντρα και φυτά, έκτισε μικρούς ξενώνες και το μεταμόρφωσε σε ένα μικρό επίγειο παράδεισο τα πάρτι του οποίου περιελάμβαναν ονόματα καλεσμένων όπως αυτά της Μέριλιν Μονρόε, της Ελίζαμπεθ Τέιλορ και του Ρίτσαρντ Μπάρτον, της Γκρέις Κέλι, του πρίγκηπα Ρενιέ, του Ουίνστον Τσόρτσιλ και του Φρανκ Σινάτρα.
Ο πρώτος γάμος με την Τίνα Λιβανού
Το 1946, ο Αριστοτέλης Ωνάσης σε ηλικία 40 ετών παντρεύτηκε την 17χρονη Τίνα Λιβανού, κόρη του Σταύρου Λιβανού στη Νέα Υόρκη με κουμπάρο τον εφοπλιστή Ανδρέα Εμπειρίκο. Ο γάμος τους ήταν ένα από τα μεγαλύτερα κοσμικά γεγονότα της χρονιάς. Το ζευγάρι απέκτησε δύο παιδιά, τον Αλέξανδρο, που γεννήθηκε το 1948 στην Αθήνα και τη Χριστίνα, που γεννήθηκε το 1950 στη Νέα Υόρκη. Ωστόσο, 10 χρόνια μετά το ζευγάρι χώρισε, με την όμορφη Τίνα να παντρεύεται τον μεγάλο ανταγωνιστή κι «εχθρό» του Ωνάση, τον Σταύρο Νιάρχο, ο οποίος υπήρξε σύζυγος της αδελφής της, Ευγενίας.
Ο θυελλώδης έρωτας με τη Μαρία Κάλλας
Ήταν το καλοκαίρι του 1959, όταν σε μία κρουαζιέρα με τη θαλαμηγό Christina ο Αριστοτέλης Ωνάσης «διεκδικεί» τη Μαρία Κάλλας. Κατά τη διάρκεια της κρουαζιέρας, η Τίνα Λιβανού αντιλαμβάνεται την απιστία του συζύγου της με την Κάλλας και μοιραία έρχεται ο χωρισμός. Ο Ωνάσης είναι ελεύθερος να ζήσει τον θυελλώδη έρωτά του με την ντίβα της όπερας, που όμως δεν είχε ευτυχή κατάληξη.
Ο γάμος με την Τζάκι Κένεντι
Η μοιραία σχέση του με την Κάλλας θα λήξει άδοξα και με πόνο, αφού ανάμεσά τους θα μπει ένα «τρίτο πρόσωπο», που τότε ήταν η πιο διάσημη χήρα του κόσμου, η Τζάκι Κένεντι.
Τον Οκτώβριο του 1968 ο 62χρονος Αριστοτέλης Ωνάσης παντρεύεται την τότε 39χρονη Τζάκι Κένεντι. Ο γάμος τους έγινε στον Σκορπιό με ελάχιστους προσκεκλημένους. Η Μαρία Κάλλας που εξακολουθούσε να είναι ερωτευμένη μαζί του έπεσε σε κατάθλιψη ωστόσο, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα της εποχής, προσπαθούσε να δείξει ψύχραιμη και δυνατή. Ο γάμος του Έλληνα κροίσου με την Τζάκι έγινε πρωτοσέλιδο, ενώ τα δύο παιδιά του, Αλέξανδρος και Χριστίνα δεν αποδέχτηκαν ποτέ τη δεύτερη σύζυγο του πατέρα τους.
Ο τραγικός θάνατος του Αλέξανδρου Ωνάση
Ο Αριστοτέλης Ωνάσης έμελλε να ζήσει τη μεγαλύτερη τραγωδία της ζωής του, όταν σκοτώθηκε ο γιος του Αλέξανδρος τον Ιανουάριο του 1973. Ο 25χρονος Αλέξανδρος βρέθηκε στο πιλοτήριο ενός «Πιάτζιο 136», όταν μόλις λίγα δευτερόλεπτα μετά την απογείωση του, το μικρό αεροσκάφος κατέπεσε και συνετρίβη από ύψος 15 μέτρων και με ταχύτητα 160χλμ την ώρα, στον διάδρομο του Ελληνικού.
Ο Αλέξανδρος τραυματίστηκε σοβαρά, ενώ οι δύο συνεπιβάτες του ελαφρύτερα. Ο νεαρός Ωνάσης διακομίστηκε στο ΚΑΤ, όπου άφησε την τελευταία του πνοή στις 7 το απόγευμα της 23ης Ιανουαρίου, λόγω βαρειών κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων. Η κορυφαία ομάδα νευροχρειρουργών που έφερε ο Αριστοτέλης από τη Νέα Υόρκη και ο βρετανός νευροχειρουργός Ρίτσαρντσον απλά τον ενημέρωσαν ότι: «Κάθε προσπάθεια είναι μάταιη, άσκοπη και βασανιστική».
Ο Αριστοτέλης Ωνάσης, μετά τα πρώτα στοιχεία για το δυστύχημα, υποστήριξε ότι δεν ήταν τυχαίο συμβάν και ότι ο Αλέξανδρος είχε πέσει θύμα εγκληματικής ενέργειας· επιβεβαιώθηκε, όταν και τα τρία πορίσματα που εκδόθηκαν αργότερα, διαπίστωναν ότι, το δυστύχημα προκλήθηκε από ανάποδη τοποθέτηση των πηδαλίων κλίσεως, με αποτέλεσμα το αεροπλάνο να μην υπακούει στις εντολές του πιλότου. Ο Ωνάσης επικήρυξε τους «δολοφόνους του γιου του» με 1.000.000 δολάρια. Η επικήρυξη ισχύει μέχρι σήμερα!
Το πικρό τέλος του Αριστοτέλη Ωνάση
Ο Αριστοτέλης Ωνάσης δεν μπόρεσε να δεχτεί την απώλεια του παιδιού του. Ταρίχευσε το σώμα του Αλέξανδρου και τον διατηρούσε επί σχεδόν τρεις εβδομάδες στο Σκορπιό. Κάθε βράδυ έμπαινε στο μικρό εκκλησάκι του νησιού και μιλούσε με τον νεκρό. Του αποκάλυπτε τα σχέδιά του, έκλαιγε γοερά και τέλος έφευγε για να γίνει το ίδιο την επομένη ημέρα.
Μετά την παρέμβαση του φίλου του, Μητροπολίτη Λευκάδας, ο Ωνάσης πείστηκε να θάψει το παιδί του. Όμως, στην κηδεία δεν πήγε. Δεν άντεχε να παρακολουθήσει τη σκηνή του ενταφιασμού· έφυγε στη Νέα Υόρκη μια μέρα πριν και ξαναγύρισε πάλι την επομένη της τελετής για να αρχίσει την συνομιλία με τον γιό του, πάνω από το μάρμαρο πιά.
Η αντίστροφη μέτρηση για το τέλος του Έλληνα κροίσου, είχε μόλις ξεκινήσει, παρά τις προσπάθειες της κόρης του Χριστίνας να έρθουν κοντά και να του δώσει και πάλι κάποιο νόημα στην ζωή του, που την είχε παρατήσει. Πέθανε δύο χρόνια αργότερα, στις 15 Μαρτίου 1975, στο Αμερικανικό Νοσοκομείο του Νεϊγύ, κοντά στο Παρίσι, πάσχοντας από οξεία μυασθένεια. Σύμφωνα με την επιθυμία του, ετάφη δίπλα στο εκκλησάκι της Παναγίτσας, στον Σκορπιό, όπου αναπαύονταν ήδη ο γιος του και η αδελφή του Άρτεμις. Εκεί ετάφη αργότερα και η Χριστίνα, η οποία πέθανε στις 19 Νοεμβρίου 1988 στην Αργεντινή.
