Κανένας δεν σκέφτεται πως η αγάπη δεν είναι για τους αδύναμους. Αδυναμία σημαίνει αργά ή γρήγορα βία.
Ο αδύναμος που ισχυρίζεται πως αγαπάει- ξανά η Χάνα Άρεντ- θα επιχειρήσει οπωσδήποτε να ασκήσει τρομοκρατία. Γιατί τρομοκρατία είναι αυτό που γεννιέται όταν η βία, έχοντας καταστρέψει όλη της τη δύναμη, δεν παραιτείται. Τότε ακριβώς, για να κρύψει την αδυναμία της, προτάσσει το άλλοθι της: Αγάπη. Αξίες. Πάθος. Ιδανικά. Και τότε «αγάπη δίχως κάψιμο δεν έχει νοστιμάδα».
Σκέψου λίγο. Πόσες φορές και εσύ δεν συνέλαβες τον εαυτό σου. Με μια καραμπίνα στο χέρι.
Ναι, ξέρω. Είναι πιο δυνατό από σένα. Έρωτας θάνατος, με τη πρώτη ματιά. Σε μάγεψε. Σε τρέλανε. «Αυτό» δυνατό, εσύ αδύναμος.
Μαγικό ελιξίριο η ερωτική αδυναμία. Μας ελευθερώνει από το βάρος της ευθύνης. Συγχωρεί το λάθος μας.
Το μικρό μυστικό που ξεφεύγει από τους κανίβαλους: Μπορείς να αγαπήσεις μόνο όσο κρατιέσαι δυνατός. Όσο αμφισβητείς τις τρέχουσες φόρμες της αγάπης. Όσο δεν πάσχεις από την ερωτική αναξιότητα της ζήλιας. Της κτητικότητας. Της ανόητης διεκδίκησης, που πάντα εκφράζεται με τον ίδιο ασκητικό τρόπο.
«Το αίσθημα μου για σένα είναι δυνατό και αυτό με καθιστά τόσο αδύναμο. Αυτήν την αδυναμία οφείλεις να την σεβαστείς». Αυτό ήταν λοιπόν. «Τη σκότωσε γιατί την αγαπούσε».
Εδώ και χρόνια, μόνο ένα μοντέλο αγάπης έχω κατά νου. «Μπλε Ταινία» του Κισλόφσκι.
«Σας αγαπούσε;» ρωτάει η ηρωίδα την ερωμένη του νεκρού άντρα της. «Και βέβαια με αγαπούσε», λέει αυτή. Και μόνο τότε η ηρωίδα ησυχάζει. Αφού την αγαπούσε, την αγαπάει κι αυτή. Καμία σχέση με ευαγγελικές αγάπες. Πρόκειται για πολύ πιο σμιλευμένο, πιο περίτεχνο.
Η μονογαμία, η αποκλειστικότητα, είναι υπερεξειδίκευση στην αγάπη. «Η υπερεξειδίκευση σήμαινε πάντα βία και καταστροφή. Όχι μόνο για πολιτισμούς αλλά και είδη ζωής», γράφει ο Φούλερ. Προμηνύει ανθρωπολογική αλλά και βιολογική εξόντωση. Ένας αδύναμος στο όνομα μιας μονογαμική αγάπης του, αρπάζει μια καραμπίνα και σκοτώνει. Αν η φύση του ανθρώπου είναι μονογαμική, τότε πρέπει να ξαναφτιάξουμε τη φύση. Αν μη τι άλλο, για χάρη της επιβίωσης μας.
Χάρη της κατανόησης. Αγαπάς μόνο και μόνο για να καταλάβεις. Και αφού καταλάβεις να συμπονέσεις.
Διαβάζω μια βιογραφία της Λίλιαν Χέλμαν. Μπήκε μια μέρα στο γραφείο του και βρήκε τον Ντάσιελ πάνω από χαρτί αλληλογραφίας. «Τι γράφεις;» τον ρώτησε. «Ένα ερωτικό γράμμα». «Σε ποια;» «Αυτό είναι το θέμα. Δεν έχω αποφασίσει ακόμα σε ποια. Μπορεί και σε σένα».
Αυτό το είδος εκλεπτυσμένης σχέσης. Συμπαίκτες και συνένοχοι. Αξιοζήλευτοι. Ξαναβάζω την ταινία. Λίλιαν και Ντάς στο βίντεο, η καραμπίνα με βοηθά εξαιρετικά να το καταλάβω όλο.
Σημασία δεν έχει με ποιους κοιμάσαι, αλλά ποιος σου χαρίζει έναν ήσυχο ύπνο. Και από τι υλικά φτιάχνει τον ύπνο σου.
Mαλβίνα Κάραλη, “Φλιντστόουνς”, απόσπασμα
Photo cover:pixabay.com/makamuki0/urban
Διαβάστε επίσης:
