Ποτέ ένα πολυκατάστημα δεν έχει εντυπωθεί ως παιδική ανάμνηση και δεν έχει συνδεθεί, κυρίως με την περίοδο των Χριστουγέννων, όσο το Μινιόν. Το θρυλικό πολυκατάστημα της Πατησίων υπήρξε για δεκαετίες ολόκληρες ο απόλυτος προορισμός για shopping, η χαρά μικρών και μεγάλων, το μέρος που ως παιδί κάθε χρόνο συναντούσες την μαγεία των Χριστουγέννων.
Και όχι τυχαία, 25 χρόνια μετά, λίγο πριν τις Γιορτές, τα φώτα άναψαν ξανά και το Μινιόν πριν λίγες ημέρες φωταγωγήθηκε ξανά, όπως παλιά. Όπως εκείνες τις παλιές, καλές εποχές, με τα φώτα σήμερα να μας ταξιδεύουν γλυκά και νοσταλγικά πίσω στον χρόνο.
Το θρυλικό Μινιόν αναμένεται να ανοίξει ξανά τις πύλες του στις αρχές του 2024. Κανείς δεν γνωρίζει αν στη νέα του εποχή, θα καταφέρει να έχει την ίδια σύνδεση με το κοινό και την ίδια επιτυχία. Όμως, το παλιό Μινιόν, πριν βάλει οριστικά λουκέτο στα τέλη της δεκαετίας του ’90, θα αποτελεί πάντα μια ανάμνηση των παιδικών μας χρόνων και μιας εποχής διαφορετικής από τη σημερινή.
Το πρώτο κατάστημα με κυλιόμενες σκάλες
Εξάλλου και το ίδιο το Μινιόν ήταν διαφορετικό από τα άλλα καταστήματα της εποχής του. Ήταν για παράδειγμα, το πρώτο κατάστημα στην Ελλάδα που έκανε ετήσιες εκπτώσεις, καταργώντας παράλληλα, τα παζάρια, ενώ ήταν επίσης το πρώτο με κυλιόμενες σκάλες εντός των χώρων του. Και αι από τα πρώτα με κλιματισμό.
Τα Χριστούγεννα, για πρώτη φορά, έβγαλε και έναν Άγιο Βασίλη να μοιράσει δώρα στα παιδιά. Ενώ κάθε χρόνο είχε κι από ένα θέμα, για παράδειγμα η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων, με τους μαγικούς καθρέφτες. Κινήσεις που για την Ελλάδα εκείνες της εποχής ήταν άκρως πρωτοποριακές.
Στις μεγάλες δόξες του, ανάμεσα στα εμπορικά μαγαζιά, έβρισκες κομμωτήριο, εστιατόριο, καφετέρια, μπαρ, μέχρι και ταξιδιωτικό γραφείο.
Όλα ξεκίνησαν το 1934, όταν ο επιχειρηματίας Γιάννης Γεωργακάς είδε στο κέντρο της Αθήνας ένα περίπτερο με το όνομα Μινιόν (από το ομηρικό «Μίνυος» που σημαίνει «πολύ μικρός»). Έμεινε έκπληκτος από το πόσο πλούσια ήταν η πραμάτεια του.
Στη συνέχεια έπεισε τον ιδιοκτήτη του, Άγγελο Σεραφειμίδη, να συνεταιριστούν. Από τη δεκαετία του 1950, η επιχείρησε μεγάλωσε πολύ. Στη θέση του περιπτέρου ανεγέρθηκε ένα πολυώροφο κτίριο. Το κτίριο αυτό εξελίχθηκε σταδιακά σε μεγάλο πολυκατάστημα και τη δεκαετία του ’70, το Μινιόν έφτασε να έχει 120.000 είδη, 70 ταμεία, 1.000 άτομα προσωπικό, ενώ έκανε εισπράξεις της τάξης του 1 δις δραχμών τον χρόνο.
Οι ουρές έφταναν τα 100 μέτρα από επισκέπτες όλης της χώρας, που ήθελαν να περάσουν τη μέρα τους μέσα σε αυτή την λαμπρή πολιτεία, ειδικά την περίοδο των Χριστουγέννων.
Ο εμπρησμός του Μινιόν και η πτώση
Τα ξημερώματα της 19ης Δεκεμβρίου 1980 δύο ταυτόχρονες πυρκαγιές καταστρέφουν δύο από τα ιστορικότερα πολυκαταστήματα της Αθήνας. Αυτόπτες μάρτυρες στα πολυκαταστήματα «Μινιόν» και «Κατράντζος» άκουσαν εκρήξεις και μέσα σε λίγα λεπτά έγιναν παρανάλωμα του πυρός, εξαιτίας των εύφλεκτων υλικών και της απουσίας χωρισμάτων στους ορόφους.
Η ηλεκτροδότηση στην περιοχή της Ομόνοιας διακόπτεται, καθώς κατέρρευσαν οι κολόνες της ΔΕΗ μπροστά στα δύο καταστήματα. Σαράντα δύο οχήματα με 135 άνδρες της πυροσβεστικής καταφθάνουν στο σημείο, όμως η καταστροφή είναι εκτεταμένη. Από το «Μινιόν» έχει απομείνει μόνο ο σκελετός του κτιρίου, ενώ το «Κατράντζος» καταρρέει. Η πυροσβεστική υπολογίζει ότι οι ζημιές ανέρχονται στα 2 δισ. δραχμές.
Με προκήρυξη που έφτασε μέσω ταχυδρομείου στις εφημερίδες, στις 22 Δεκεμβρίου, η «Επαναστατική Οργάνωση Οκτώβρης ’80» ανέλαβε την ευθύνη του εμπρησμού. Μεταξύ άλλων, στην προκήρυξη αναφερόταν ότι «κάθε επιχείρηση, έτσι και αυτές στηρίζονται στην εκμετάλλευση των προλετάριων. Τα αφεντικά εκμεταλλεύονται την ανάγκη των προλετάριων να έχουν ένα εισόδημα για να ζήσουν και τους στριμώχνουν στο μεροκάματο, την αλλοτρίωση και τη μιζέρια».
Με δάνεια αποκαταστάθηκαν οι ζημιές και το Μινιόν επαναλειτούργησε, αλλά ποτέ ξανά με την ίδια αίγλη. Το 1983 η επιχείρηση κρατικοποιήθηκε και ουδέποτε ξανά παρουσίασε κέρδη.
Το οριστικό λουκέτο στα 90s
Ο Γεωργακάς κατάφερε να αγοράσει ξανά την επιχείρηση του ή μάλλον το “παιδί” του, όπως ήταν για εκείνον το Μινιόν από το κράτος. Ένα χρόνο μετά, όμως, καταπονημένος σωματικά και ψυχικά και σε προχωρημένη ηλικία, στα 79 του, αποφασίζει να αποχωρήσει πουλώντας το μερίδιό του σε ομάδα επιχειρηματιών, το 1992. Το κατάστημα πέρασε σε μια νέα εποχή…
Ωστόσο, πλέον ο ανταγωνισμός ήταν μεγάλος, καθώς στην αγορά υπήρχαν πολυκαταστήματα που αποδείχθηκαν ισχυροί «παίκτες» εφάμιλλης δυναμικής που τραβούσαν πια το ενδιαφέρον του κοινού. Ενώ οι αυξημένες τιμές και η αλλαγή της φιλοσοφίας, μοιραία έφεραν την αντίστροφη μέτρηση για το μέλλον του Μινιόν.
Το θρυλικό πολυκατάστημα πέρασε σε δυσχέρεια. Η αίγλη των περασμένων εποχών άρχιζε να ξεθωριάζει και δεν προκαλούσε πλέον το ίδιος δέος. Το 1998, το Μινιόν έβαλε λουκέτο. Τα φώτα έσβησαν και παρέμειναν κλειστά για τα επόμενα 25 χρόνια. Το ιστορικό κτίριο που θύμιζε… φάντασμα, ανακαινίστηκε και αφού πρώτα άναψε τα φώτα του, ετοιμάζεται να ανοίξει και τις πόρτες του.
Το Μινιόν είναι ξανά εδώ. Και ο ιδρυτής του, ο Ιωάννης Γεωργακάς, θα το βλέπει από ψηλά, καθώς απεβίωσε το 2002 σε ηλικία 90 ετών. Μένει να δούμε, αν θα καταφέρει να βρει τη θέση του και να προσφέρει κάτι νέο στην αγορά, σε μία εποχή που τα έχει όλα και σε μία περίοδο υψηλού ανταγωνισμού, μεγάλων προσφορών αλλά μειωμένης ζήτησης από το καταναλωτικό κοινό.