Και ποιος δεν έχει ακούσει τη λέξη “τρελοκαμπέρω”, η οποία συχνά αναφέρεται με μειωτικό, κυρίως, τρόπο στις γυναίκες που κάνουν… τρέλες ή έχουν μια αλλόκοτη συμπεριφορά. Ωστόσο, λίγοι είναι εκείνοι που γνωρίζουν την ιστορία πίσω από τη λέξη αυτή, η οποία αρχικά αποτελούσε συνώνυμο του παράτολμου θάρρους και τόλμης. Και ακόμη λιγότεροι, γνωρίζουν πως πίσω από την “τρελοκαμπέρω” κρύβεται μια αληθινή ιστορία, αυτή του παράτολμου αεροπόρου, Δημήτρη Καμπέρου.
Ο Δημήτριος Καμπέρος ήταν στρατιωτικός, από τους πρωτοπόρους της Πολεμικής Αεροπορίας στην Ελλάδα. Γεννήθηκε το 1883 στον Πειραιά και μεγαλώνοντας ανέπτυξε μια αγάπη για τους αιθέρες. Ο Καμπέρος ήταν αξιωματικός του πυροβολικού και ένας από τους έξι Έλληνες αξιωματικούς που εστάλησαν για αεροπορική εκπαίδευση στην Γαλλία το 1911 στο κέντρο του Henri Farman.
Πώς γεννήθηκε ο “Τρελοκαμπέρος”
Ήταν 13 Μαΐου του 1912, όταν ο Δημήτριος Καμπέρος πραγματοποίησε την πρώτη πτήση με στρατιωτικό αεροπλάνο στην Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια άσκησης, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το αεροσκάφος το οποίο είχε μείνει ακυβέρνητο λόγω βλάβης. Διατηρώντας την ψυχραιμία του, το εγκατέλειψε χωρίς αλεξίπτωτο, λίγο πριν αυτό συντριβεί στα χωράφια.
Και βγήκε αλώβητος. Η παράτολμη αυτή πράξη του προκάλεσε δέος, σχολιάζοντας συγχρόνως πόσο τρελό ήταν εκ μέρους του να κάνει μια τέτοια κίνηση. Έτσι, στο Καμπέρος δεν άργησε να κολλήσει και το “τρελό” και να γεννηθεί ο Τρελοκαμπέρος που σήμαινε κυρίως, ο παράτολμος, ο ριψοκίνδυνος.
Ο ίδιος είχε μιλήσει για την αγάπη του για τους αιθέρες, και την προσφορά του στην πατρίδα από τη θέση του πιλότου της Πολεμικής Αεροπορίας.
«Στα 29 μου ένιωθα τόσο δυνατός και περήφανος που είχα δώσει τόσα πολλά για την πατρίδα μου. Είχα κάνει ευρωπαϊκό ρεκόρ υδροπλάνου… Όταν έκανα τα ακροβατικά μου δεν ξέρω τι με έπιανε, αλλά ήθελα να κόβω την ανάσα όσων με παρακολουθούσαν», είχε δηλώσει ο Δημήτριος Καμπέρος.
Στις 11 Οκτωβρίου 1912, ο «Τρελοκαμπέρος» ξεπέρασε ακόμα και τα δικά του όρια, όταν εκτέλεσε την πιο ριψοκίνδυνη πτήση του. Κατά την εκτέλεση αποστολής αναγνώρισης (και βομβαρδισμού) στο μέτωπο της Θεσσαλίας, εισδύει σε βάθος 60 χιλιομέτρων μέσα στο εχθρικό έδαφος, με αποτέλεσμα τα σφοδρά πυρά του τουρκικού πεζικού να τρυπήσουν τις πτέρυγες του αεροπλάνου του.
Ευτυχώς, τα χτυπήματα δεν προκάλεσαν μεγάλη ζημιά και ο «Τρελοκαμπέρος» επέστρεψε στη βάση του σώος.
Το άδοξο τέλος
Όταν ξέσπασε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ο Δημήτριος Καμπέρος ήταν 58 ετών και πλέον, μεγάλος σε ηλικία για να εκτελεί πτήσεις. Όμως, αγαπούσε πολύ την Πατρίδα και σε αυτή την κρίσιμη περίοδο δεν άντεχε να μένει άπραγος. Έτσι, το 1941 ζήτησε να παράσχει εθελοντικά της υπηρεσίες του στην Πολεμική Αεροπορίαμ, όμως – όπως ήταν αναμενόμενο – η απάντηση ήταν αρνητική.
Η διοίκηση της Πολεμικής Αεροπορίας τού εξήγησε πως ήταν μεγάλος για κάτι τέτοιο, ενώ είχαν περάσει σχεδόν 30 χρόνια από τότε που είχε εκτελέσει την τελευταία του πολεμική αποστολή. Η -δικαιολογημένη- απόρριψη εντούτοις τον βύθισε στη θλίψη.
Το τέλος του «Τρελοκαμπέρου» ήρθε με τον πιο άδικο τρόπο. Πέθανε, αρχές Φεβρουαρίου του 1942, σε ηλικία 59 ετών από ασφυξία λόγω διαρροής αερίου, καθώς είχε ανάψει το γκάζι για να ζεστάνει γάλα και αποκοιμήθηκε…
Τί σημαίνει η φράση «τρελοκαμπέρω»
Οι παράτολμες πτήσεις του Δημήτρη Καμπέρου ήταν γνωστές σε όλη την Ελλάδα και γύρω από το όνομά του είχε δημιουργηθεί ένας μύθος που τον κατέταξε στους θρύλους της αεροπορίας. Στην πορεία των χρόνων – άγνωστο πότε – βγήκε και η λέξη «Τρελοκαμπέρω» που προήλθε από τον πιλότο Καμπέρο.
Αρχικά, σήμαινε αυτό ακριβώς: αυτή που έκανε παράτολμες και επικίνδυνα τρελές πράξεις. Στην πορεία του χρόνου όμως, η λέξη “τρελοκαμπέρω”, έχασε την αρχική της σημασία. Η άγνοια της πραγματικής ιστορίας του Καμπέρου και η ύπαρξη ανάλογων όρων, όπως π.χ. τρελέγκω, βοήθησε σ’ αυτόν τον μετασχηματισμό της αρχικής έννοιας και σημασίας. Μάλιστα, στον παλιό ελληνική κινηματογράφο σε ελληνικές ταινίες, ακούμε τη λέξη “τρελοκαμπέρω”, που χρησιμοποιούνταν για να περιγράψει μια γυναίκα που κάνει… τρέλες ή έχει αλλόκοτη συμπεριφορά. Και πάντα με μειωτικό χαρακτηρισμό.