“Δεν ήταν μια ιδιαίτερα καλή βραδιά για τη ΝΔ” ήταν από τα πρώτα λόγια του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για τα τελικά αποτελέσματα των αυτοδιοικητικών εκλογών. Και σίγουρα, δεν είναι, αφού το κυβερνόν κόμμα το βράδυ της Κυριακής, είδε τα δύο μεγάλα “κάστρα” στους δήμους, της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης να “πέφτουν” με εκκωφαντικό τρόπο.
Ειδικά, στην Αθήνα, με τον Κώστα Μπακογιάννη να ζει το προσωπικό του “Βατερλό” – ο ίδιος στις πρώτες του δηλώσεις πήρε πάνω του την ήττα-σοκ, αφού ο Χάρης Δούκας πέτυχε μια ιστορική ανατροπή στον μεγαλύτερο δήμο της χώρας. Από το 14,1% της πρώτης Κυριακής, κατάφερε να κερδίσει με 55,96% περιορίζοντας τον νυν δήμαρχο στο 44,04%, ο οποίος είδε να χάνει ψήφους (περί τις 8 χιλιάδες) μέσα σε μία εβδομάδα.
Αλλά και σε επίπεδο Περιφερειών που ήταν και το στοίχημα της κυβέρνησης να πάρει και τις 13 περιφέρειες της χώρας, τελικά το βράδυ της Κυριακής πήγε… κουβά, αφού κέρδισε μόνο μία (εκείνη της Πελοποννήσου), ενώ από τις υπόλοιπες, οι 4 πήγαν στους “αντάρτες” του κόμματος και η πέμπτη, της Θεσσαλίας (που αποτέλεσε και πολιτικό στοίχημα με τον Κώστα Αγοραστό, μετά τις πλημμύρες) πήγε στον Δημήτρη Κουρέτα που είχε τη στήριξη του ΠΑΣΟΚ και του Σύριζα. Έτσι, το κυβερνόν κόμμα συνολικά κέρδισε 8 περιφέρειες.
Ωστόσο, αυτό που αξίζει να τονιστεί, είναι η τεράστια αποχή που έσπασε κάθε ρεκόρ, αφού 7 στους 10 δεν πήγαν να ψηφίσουν. Το εκλογικό σώμα, λοιπόν, γυρίζοντας με εμφατικό τρόπο την πλάτη του, έστειλε το δικό του μήνυμα προς όλους, ενώ όσοι ψήφισαν έστειλαν το δικό τους μήνυμα, κυρίως προς την κυβέρνηση, τέσσερις μήνες μετά τις εθνικές εκλογές και το 41%.
Ωστόσο, αν μπορεί να βγει ένα επιπλέον συμπέρασμα από τα εκλογικά αποτελέσματα, είναι πως τουλάχιστον στην αυτοδιοίκηση ο κόσμος πλέον δεν πειθαρχεί σε κομματικές γραμμές και ψηφίζει αυτόν/η που θεωρεί καλύτερο και ικανό για την περιοχή του. Ή κακό τον αντίπαλο, ώστε να γίνει η αλλαγή.
Η ιστορική ανατροπή στην Αθήνα
Αυτό θα μπορούσαμε να πούμε πως συνέβη στον δήμο Αθηναίων, με την ιστορική ανατροπή του Δούκα και πώς αυτή επήλθε, να αποτελεί αντικείμενο ανάλυσης για πολύ καιρό. Ο Χάρης Δούκας υποστηρίχθηκε από το ΠΑΣΟΚ και την πρώτη Κυριακή είχε πάρει μόλις 14,19% με τον πρώτο Κώστα Μπακογιάννη (41,35) να τους χωρίζει μια χαοτική διαφορά.
Όσοι έβαζαν τα κουκιά κάτω, υπολόγιζαν πως για να έχει τύχη ο Δούκας θα έπρεπε να στηριχθεί από όλες τις αντίπαλες δυνάμεις του νυν δημάρχου. Ο Σύριζα δήλωσε ανοιχτά τη στήριξή του, σε αντίθεση με το ΚΚΕ που επέλεξε το άκυρο/λευκό. Ωστόσο, σύμφωνα με τους αναλυτές, μια πρώτη εκτίμηση είναι πως οι ψηφοφόροι του αγνόησαν τη “γραμμή” και ψήφισαν τον εκλεκτό του ΠΑΣΟΚ.
Μια άλλη εκτίμηση, είναι πως ο Κώστας Μπακογιάννης δεν ήταν ένας καλός και αποτελσματικός δήμαρχος και εκτός από τις λοιπές δυνάμεις, όσοι απείχαν την πρώτη Κυριακή, τη δεύτερη πήγαν στις κάλπες για να στηρίξουν την υποψηφιότητα του Χάρη Δούκα. Σε αυτό έπαιξε σίγουρα, μεγάλο ρόλο το ντιμπέιτ που ήταν πρωτοβουλία του Κώστα Μπακογιάννη. Έβαλε τα χέρια του κι έβγαλε τα μάτια του; Μπορεί κανείς να το πει κι έτσι.
Ο πολύς κόσμος δεν γνώριζε τον Χάρη Δούκα. Τον έμαθε μέσα από το ντιμπέιτ, όπου είδε έναν μετριοπαθή πολιτικό, με πρόγραμμα και προτάσεις. Έτσι, αρκετοί που απείχαν την προηγούμενη Κυριακή, διότι είτε ήταν σίγουροι ότι ο Μπακογιάννης έπαιζε χωρίς αντίπαλο είτε γιατί ενδεχομένως δεν έβλεπαν κάποια πρόταση που να τους εκφράζει, στο πρόσωπο του άγνωστου Δούκα, είδαν μια καλή πρόταση.
Η σιγουριά, όμως, μάλλον “έφαγε” και τους νεοδημοκράτες. Οι λιγότερες ψήφοι που πήρε ο Κώστας Μπακογιάννης τη δεύτερη Κυριακή, μόνο έτσι μπορούν εξηγηθούν. Οι ψηφοφόροι του κόμματος, βλέποντας αυτή τη χαοτική διαφορά, ήταν μάλλον σίγουροι για την επανεκλογή και δεν πήγαν καν να ψηφίσουν. Ίσως εδώ να έπαιξε ρόλο και το γεγονός ότι ο Νίκος Χαρδαλιάς είχε εκλεγεί από την πρώτη Κυριακή στην Περιφέρεια Αττικής, οπότε δεν είχαν οι ψηφοφόροι του κυβερνόντος κόμματος ένα επιπλέον κίνητρο να σηκωθούν από τον καναπέ και να πάνε στις κάλπες.
Ο μεγάλος περίπατος
Βέβαια, πέρα από τις παραπάνω αναλύσεις, μην ξεχνάμε πως υπήρχαν πολλά παράπονα για το έργο του Κώστα Μπακογιάννη. Ποιος θα ξεχάσει τον περίφημο μεγάλο περίπατο που “ολημερίς τον έστρωνε και το βράδυ τον ξήλωνε;” Κανείς, αφού καθημερινά το υπενθυμίζει στους Αθηναίους η ταλαιπωρία στην Πανεπιστημίου και τους γύρω δρόμους.