Στα φετινά Όσκαρ, η Michelle Yeoh έγραψε ιστορία, καθώς έγινε η πρώτη Ασιάτισσα ηθοποιός που κατέκτησε το πολυπόθητο αγαλματίδιο για το Α’ Γυναικείο Ρόλο. Ωστόσο, η 60χρονη σταρ δεν είναι η πρώτη ηθοποιός από χώρα της Ασίας που κατακτά τον απαιτητικό κόσμο του Χόλιγουντ.
Η πρώτη που το είχε κάνει, ήταν η Μέρλι Όμπερον τη δεκαετία του ’30. Μόνο που η δική της ιστορία είναι το πλέον ενδεικτικό παράδειγμα των έμφυλων διακρίσεων στο Χόλιγουντ, μιας και η Όμπερον – έφτασε να προταθεί μέχρι και για Όσκαρ – έκρυβε επιμελώς την Ασιατική της καταγωγή για να μπορέσει να κάνει καριέρα, ενώ το μυστικό της πραγματικής της ταυτότητας το πήρε στον τάφο της. Και αποκαλύφθηκε δεκαετίες αργότερα.
«Όταν σκεφτόμαστε την ιστορία του φυλετικού ρατσισμού, η Μέρλι Όμπερον είναι ένα πραγματικά σημαντικό κομμάτι. Φέρνει μια παγκόσμια πτυχή σε αυτό» λέει η Shilpa Davé, επίκουρη καθηγήτρια σπουδών μέσων ενημέρωσης στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια.
Η ηθοποιός γεννήθηκε ως Estelle Merle O’Brien Thompson στην τότε βρετανική, ινδική πόλη Βομβάη και ήταν παιδί ενός βιασμού. Ο βιολογικός της πατέρας ήταν ένας αγγλοϊρλανδός επιστάτης φυτείας τσαγιού. ενώ η μητέρα της, που πιστεύεται ότι είχε καταγωγή από τη Σρι Λάνκα και τους Μαορί, ήταν μόλις 14 ετών όταν τη γέννησε το 1911. Τότε, τα μωρά που γεννιόντουσαν από διαφυλετικές σχέσεις είχαν αποτελούσαν μια “κοινωνική ντροπή¨ και αποφεύγονταν τόσο από τους Βρετανούς όσο και από τους Ινδούς.
Η γιαγιά της ανέλαβε να τη μεγαλώσει ως δικό της παιδί, ενώ της είπαν ότι η έφηβη βιολογική μητέρα της, η ετεροθαλής αδελφή της. Στην ηλικία των τριών ετών, κέρδισε υποτροφία σε ένα από τα καλύτερα ιδιωτικά σχολεία της πόλης, μόνο και μόνο για να την διώξουν οι συμμαθητές της με τον απροκάλυπτο ρατσισμό τους. Οι ταινίες και η σκηνή της νυχτερινής διασκέδασης έγιναν η διέξοδος της, και το να παίζει προσποιούμενη το κλειδί για την επιβίωσή της.
Στην εφηβεία της, η Όμπερον άρχισε να φωτίζει το δέρμα της με λευκαντικές κρέμες φορτωμένες με αμμωνιοποιημένο υδράργυρο – ένα επικίνδυνο δηλητήριο. Αργότερα, μετακόμισε στην Αγγλία, όπου εργάστηκε για ένα διάστημα ως οικοδέσποινα σε κλαμπ με το όνομα Queenie O’Brien.
Ο έρωτάς της με τον ουγγρικής καταγωγής Βρετανό σκηνοθέτη Αλεξάντερ Κόρντα, τη βοήθησε πολύ στην καριέρα της ως ηθοποιός, με την Όμπερον να βλέπει πολύ σύντομα τις μετοχές της να εκτοξεύονται. Ο Τύπος της εποχής θέλει να μάθει περισσότερα για τη μυστηριώδη νεαρή ηθοποιό, η οποία συστηνόταν ως «Μέρλε Όμπερον». Έλεγε ότι είχε γεννηθεί στην Τασμανία «επειδή ήταν τόσο μακριά από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη και γενικά θεωρούνταν «βρετανική» ως προς τον πυρήνα της», έγραψε η Marée Delofski, σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ The Trouble with Merle του 2002.
Η Όμπερον επισκέφθηκε την Αυστραλία δύο φορές, ενώ ισχυρίστηκε ότι τα αρχεία γέννησής της είχαν καταστραφεί σε πυρκαγιά. Ο ετεροθαλής αδελφός της, Χάρι, θα τα ανακάλυπτε στη Βομβάη, μετά το θάνατό της. Όσο για την πολύ πιο σκουρόχρωμη μητέρα της – τη βιολογική της γιαγιά – η Όμπερον την παρουσίασε ως υπηρέτρια.
Όταν έκανε τα πρώτα της βήματα στο Χόλιγουντ, ήξερε καλά πως έπρεπε πάση θυσία να κρύψει την πραγματική της ταυτότητα και καταγωγή.
Το 1936 προτάθηκε για το Όσκαρ καλύτερης ηθοποιού για το ρόλο της στην ταινία, The Dark Angel, που περιέγραφε μια ερωτική σχέση στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, το οποίο δεν κατάφερε να κερδίσει. Την ίδια στιγμή, η Όμπερον προσπαθούσε μέσω του μακιγιάζ και διάφορων επικίνδυνων προϊόντων να κάνει την επιδερμίδα της να μη μοιάζει με Ασιάτισσας. Εξάλλου, είχαν ήδη ξεκινήσει κάποιοι ψίθυροι για την καταγωγή της, που πια είχε πάρει διαστάσεις μυστηρίου.
Παρ’ όλα αυτά, συνέχισε να παλεύει, παρά τη ζημιά που είχε προκαλέσει στο δέρμα της από την πολλή «κρέμα χλωρίνης» και ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα που την άφησε παραμορφωμένη και ανάγκασε τον Κόρντα να εγκαταλείψει την παραγωγή του έπους Εγώ, ο Κλαύδιος.
Για να μην βγουν στην επιφάνεια της οθόνης οι ρωγμές στο λευκό προσωπείο της Όμπερον, ο κινηματογραφιστής Λουσιέν Μπαλάρντ ανέπτυξε για εκείνη ένα ειδικό φως για την κάμερα, το οποίο κάλυπτε τις ουλές του προσώπου της. Αυτό συνέβη αφού η «Κυρία Κόρντα» είχε χωρίσει τον ιππότη σκηνοθέτη σύζυγό της για να παντρευτεί τον Μπαλάρντ.
Περνώντας τα χρόνια, η Όμπερον απολάμβανε την ιδιότητα της μεγάλης κυρίας, διασκεδάζοντας τους δημοσιογράφους των περιοδικών με τις αληθινές ιστορίες της από το Χόλιγουντ, όταν δεν έκανε την περίεργη εμφάνισή της στο τηλεπαιχνίδι «What’s My Line?» ή δεν παρουσίαζε το ειδικό βραβείο για την περιπέτεια του Ποσειδώνα στα Όσκαρ του 1973. Ακόμη και τότε ο Τσάρλτον Ίστον είπε για αυτήν «μια κυρία της οποίας η ομορφιά δεν είναι μόνο ένας μύθος, αλλά μια πραγματικότητα».
Αλλά ακόμη και όταν οι καιροί άλλαξαν και η αποστροφή του Χόλιγουντ προς τη μίξη των φυλών στην οθόνη άρχισε να χαλαρώνει, η Όμπερον παρέμεινε προσηλωμένη στο ψέμα της. Όταν ο ανιψιός της Μάικλ Κόρντα, τότε αρχισυντάκτης της εκδοτικής εταιρίας Simon and Schuster, προσπάθησε να γράψει μια βιογραφία για την Όμπερον, εκείνη απείλησε να τον μηνύσει και να τον βγάλει από τη διαθήκη της αν χρησιμοποιούσε πραγματικές λεπτομέρειες. Έτσι, το μετέτρεψε στο ρομαντικό μυθιστόρημα «Queenie», το οποίο έγινε μίνι σειρά του ABC.
Σύμφωνα με την αυστραλιανή ιστορικό Cassandra Pybus, μια επίσκεψη στο Χόμπαρτ το 1978 εξελίχθηκε σε αμήχανη για την Όμπερον, όταν οι υπάλληλοι δεν μπόρεσαν να βρουν αποδείξεις ότι είχε γεννηθεί στην Τασμανία. Αφού το επιβεβαίωσε, η Όμπερον απέφυγε τους δημοσιογράφους και παρέλειψε μια τελετή σε ένα θέατρο που ονομάστηκε προς τιμήν της, προτού επιστρέψει ήσυχα στο σπίτι της.
Ένα χρόνο αργότερα, το 1979 πέθανε στο Μαλιμπού από εγκεφαλικό επεισόδιο. Η αποκάλυψη της πραγματική της καταγωγής έγινε δεκαετίες αργότερα. Η Όμπερον είχε πετύχει να πάρει το μεγάλο μυστικό στον τάφο της και δε βρέθηκε ποτέ εν ζωή στη δυσάρεστη θέση να εξηγήσει πώς οι φυλετικές διακρίσεις και ο ρατσισμός της εποχής την ανάγκασαν να ζει μόνιμα σε ένα μεγάλο ψέμα.
