Ο Ιούλιος Βερν είναι ο συγγραφέας των παιδικών μας χρόνων. Με κάποια από τα διάσημα βιβλία του, μεγαλώσαμε μαζί και ταξιδέψαμε σε όλο τον κόσμο, αλλά και σε μέρη περίεργα, γεμάτα μυστήριο.
“20.000 λεύγες κάτω από την Θάλασσα”, “Η Μυστηριώδης νήσος”, “Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες”, είναι κάποια από τα βιβλία του σημαντικού συγγραφέα που αγαπήσαμε όλοι από παιδιά. Ωστόσο, υπάρχει κι ένα βιβλίο του που δεν είναι τόσο γνωστό στο ευρύ κοινό που δείχνει την αγάπη του Βερν για την Ελλάδα.
Πρόκειται για το μυθιστόρημα, «Το φλογισμένο πέλαγος» (Archipel en feu), που κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 1884, πρώτα υπό τη μορφή επιφυλλίδων σε γαλλική εφημερίδα, και αργότερα ως βιβλίο. Ταυτόχρονα σχεδόν μεταφράζεται στα ελληνικά και δημοσιεύεται σε συνέχειες από τον Ιούλιο 1884 έως τον Ιανουάριο 1885 στην αθηναϊκή εφημερίδα «Καιροί», με τον τίτλο «Το Αιγαίον εις αναστάτωσιν».
Το μυθιστόρημα διαδραματίζεται την περίοδο της Ναυμαχίας του Ναυαρίνου, το 1827. Ο συγγραφέας γεννήθηκε το 1828. Η ιστορία αρχίζει από το Οίτυλο της Μάνης, μια δύο μέρες πριν από την καθοριστική ναυμαχία του Ναυαρίνου, όπου οι Μεγάλες Δυνάμεις έβαλαν τέλος στη ναυτική κυριαρχία του οθωμανικού στόλου στα ελληνικά παράλια.
Μέσα σε αυτό το ιστορικό πλαίσιο, με τα σκηνικά της δράσης να εναλλάσσονται από το μανιάτικο Οίτυλο, στην αγγλοκρατούμενη Κέρκυρα, τα ανελέητα κυνηγητά και τα φοβερά σκλαβοπάζαρα, εκτυλίσσεται μια ναυτική περιπέτεια στο Αρχιπέλαγος που κυριολεκτικά φλέγεται από τις ομοβροντίες των κανονιών και τα ρεσάλτα των πειρατικών τσούρμων.
Οι αντιδράσεις από τους κατοίκους του Οίτυλου
Ωστόσο, εμφανίζει τους κατοίκους του Οίτυλου – απ’ όπου καταγόταν ο ήρωας του μυθιστορήματος, Νικόλαος Στάρκος – ως βάρβαρους και πλιατσικολόγους, με αποτέλεσμα να προκαλέσει τις έντονες αντιδράσεις των εφημερίδων της εποχής και ειδικότερα των Οιτυλιωτών.
Ο συγγραφέας σπεύδει, μέσω της γαλλικής εφημερίδας που πρωτοδημοσίευσε το μυθιστόρημά του, να εξηγήσει ότι βασίστηκε σε ιστορικές πηγές για τη δράση των Ελλήνων πειρατών και για την ιδιομορφία των κατοίκων της Μάνης.
«Είμαι συγγραφέας, ωστόσο φροντίζω να βασίζομαι στα πλέον σοβαρά έγγραφα» ήταν η ουσία της απάντησης του Βερν, ο οποίος παρέθετε αποσπάσματα από δύο βιβλία της εποχής, που έκαναν αναφορές στο φαινόμενο της πειρατείας στο Αιγαίο. Ειδικότερα, στο «Univers pittoresque» των εκδόσεων Didot (βιβλίο του 1841 με συγγραφέα το Louis Dubeux), στον τόμο που ήταν αφιερωμένος στην Ελλάδα, μνημονευόταν το πειρατικό παρελθόν του Μιαούλη, ενώ αναφερόταν ότι «η πειρατεία, που είχε εξαφανιστεί κατά τους τρεις πρώτους χρόνους του πολέμου, αναγεννήθηκε μετά τις καταστροφές των Ψαρρών και της Κάσσου, και δεν ασκείτο πλέον μόνο σε βάρος των Τούρκων», είχε γράψει, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα.
Ο Βερν δεν είχε επισκεφτεί την Ελλάδα
Εξάλλου, ο ίδιος ήταν ένας από τους μεγαλύτερους φιλέλληνες. Λάτρευε την Ελλάδα και την ιστορία της και δεν είναι τυχαίο ότι σε έργα του περιλάμβανε στοιχεία από την ελληνική μυθολογία ή ιστορία. Επίσης, ως συγγραφέας ήταν και ο ίδιος ερευνητής.
Πριν προχωρήσει στη συγγραφή ενός βιβλίου, φρόντιζε να κάνει ιστορική έρευνα και σπάνια κατηγορήθηκε για ανακρίβειες – τουλάχιστον ως προς το ιστορικό κομμάτι – στα έργα του. Και το ίδιο ισχύει και το «Το φλογισμένο πέλαγος».
Ο Ιούλιος Βερν, αν και ήταν ένας άνθρωπος που για την εποχή του, ήταν κοσμογυρισμένος, και λάτρευε την Ελλάδα, φαίνεται ότι δεν είχε επισκεφτεί ποτέ τη χώρα μας.
