Δεκαπέντε χρόνια πέρασαν από τότε που ο σπουδαίος ηθοποιός Σωτήρης Μουστάκας έφυγε από τη ζωή σκορπώντας θλίψη στον καλλιτεχνικό κόσμο και όχι μόνο. Ο ηθοποίος πέθανε στην Αθήνα στις 4 Ιουνίου 2007.
Ο Σωτήρης Μουστάκας που γεννήθηκε στις Κάτω Πλάτρες στη Λεμεσό στις 17 Σεπτεμβρίου του 1940 ήταν ένας από τους μεγαλύτερους κωμικούς ηθοποιούς της Ελλάδας, βραβευμένος για την προσφορά του στην ελληνική επιθεώρηση που παρέμεινε ενεργός μέχρι το τέλος της ζωής του.
Νεαρά χρόνια
Ο Σωτήρης Μουστάκας γεννήθηκε στο χωριό Κάτω Πλάτρες της επαρχίας Λεμεσού και ήταν ο νεότερος από τα επτά αδέρφια του. Σε ηλικία 15 χρονών, συμμετείχε ενεργά στον Απελευθερωτικό Αγώνα της ΕΟΚΑ την περίοδο 1955 έως 1959, όπου μοίραζε φυλλάδια και έγραφε συνθήματα στους τοίχους. Συνελήφθη από τους Άγγλους και φυλακίστηκε για περίοδο εφτά μηνών. Μόλις αποφυλακίστηκε τελείωσε το σχολείο και το 1958 αναχώρησε για την Αθήνα για να σπουδάσει ηθοποιία, παρά τις αντιρρήσεις του πατέρα του.
Το 1954, πήγε σε μια θεατρική παράσταση του Νίκου Σταυρίδη στη Λεμεσό, όπου και ανακάλυψε την αγάπη του για το θέατρο. Μετά το τέλος της παράστασης, ο Μουστάκας πλησίασε τον Σταυρίδη, τον μιμήθηκε και απέσπασε την προσοχή του. Στη συνέχεια του είπε πως θέλει να γίνει κι αυτός ηθοποιός και ο Σταυρίδης του είπε να έρθει στην Αθήνα και να τον βρει. Όταν έφτασε στην Αθήνα, έπιασε δουλειά σ’ ένα εστιατόριο ως σερβιτόρος, και μετά από προτροπή του Σταυρίδη έδωσε εξετάσεις στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, όπου πέρασε με την δεύτερη προσπάθεια. Τότε γνώρισε την ηθοποιό Μαρία Μπονέλου, την οποία παντεύτηκε το 1973 και απέκτησε μια κόρη, την ηθοποιό και σοπράνο Αλεξία Μουστάκα. Την ίδια περίοδο πέρασε και στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Η γκάμα των χαρακτήρων που μπορούσε να υποδυθεί ήταν τεράστια, όπως και το έμφυτο χάρισμά του στον αυτοσχεδιασμό, ενώ ακόμη και σε μικρούς ρόλους κατάφερνε να κλέψει τη ματιά του θεατή ακόμη και την αίγλη του πρωταγωνιστή, και να συμβάλει καθοσριστικά στην επιτυχία μιας ταινίας. Ο Σωτήρης Μουστάκας, ήταν ακόμη ένα τεράστιο ταλέντο, που αδικήθηκε από τον ελληνικό κινηματογράφο, καθώς δεν αξιοποιήθηκε όπως του έπρεπε. Ξεκίνησε εντυπωσιακά αγγίζοντας ακόμη και το Όσκαρ, για τον τρελό του χωριού στον “Ζορμπά” του Κακογιάννη, μπήκε στον παλιό εμπορικό κινηματογράφο με ορισμένους χαρακτηριστικούς δεύτερους ρόλους, καθιερώθηκε ως πρωταγωνιστής στην παρακμή του παλιού ελληνικού σινεμά, έγινε ο βασιλιάς της βιντεοκασέτας, μαζί με τον Στάθη Ψάλτη και έκλεισε πρόωρα τον κύκλο του, με το βιογραφικό δράμα ”Ελ Γκρέκο” υποδυόμενος εξαιρετικά τον Τισιάνο.
Η ολιγόλεπτη εμφάνισή του στον φημισμένο ”Ζορμπά” στο ρόλο του τρελού του χωριού, θα τον φέρει υποψήφιο για το Όσκαρ δεύτερου ρόλου, αλλά θα κοπεί τελικά από την υποψηφιότητα εξαιτίας του περιορισμένου χρόνου εμφάνισής του, καθώς σύμφωνα με τα κριτήρια της Ακαδημίας έπρεπε να παίξει ακόμη δυο λεπτά! Ο Σωτήρης Μουστάκας, που λάτρευε όπως όλοι οι μεγάλοι κωμικοί τον Τσάρλι Τσάπλιν, θα μπορούσε να συνεχίσει στο Χόλιγουντ, μετά την επιτυχία του στην ταινία του Κακογιάννη, καθώς θα προσκληθεί από την Fox για να παίξει δίπλα στον Μάικλ Κέιν, αλλά αυτός αρνήθηκε για να παίξει στη θεατρική παράσταση ”Μια Ιταλίδα στην Κυψέλη”!
Η πορεία του στο ελληνικό σινεμά για την επόμενη πενταετία θα περιοριστεί κυρίως σε δεύτερους ρόλους, ορισμένοι απ’ τους οποίους, παρότι οι ταινίες κινούνταν στη μετριότητα, ήταν αξιαγάπητοι. Κάνοντας σπαρταριστά τον αγαθό Αρμένιο στο ”Φως, Νερό, Τηλέφωνο… Οικόπεδα με Δόσεις”, τον απατεωνάκο στον ”Μπούφο”, τον πεινασμένο μαθητή βιολιού στο ”Μπετόβεν και Μπουζούκι”, τον διπλωμάτη στο ”Κολωνάκι Διαγωγή Μηδέν” και ακόμη πολλούς ρόλους γραφικών χαρακτήρων, θα προσφέρει άπλετο γέλιο. Μέχρι που το 1974 θα έρθει και ο αξιόλογος πρωταγωνιστικός ρόλος στη δραματική κωμωδία ”Ο Νομοταγής Πολίτης” σε σενάριο Κώστα Μουρσελά και σκηνοθεσία Ερρίκου Θαλασσινού. Παράλληλα, συνέχισε να κάνει σημαντικές δουλειές στο θέατρο, ενώ το 1976 συγκρότησε τον δικό του θίασο ανεβάζοντας ενδεικτικά τα έργα ”Το κλουβί με τις τρελές”, ”Βιολιστής στη Στέγη”, ”Ο Καλός στρατιώτης Σβέικ”.
Βραβεία
Ο Μουστάκας έπαιξε σε δεκάδες τηλεταινίες, κινηματογραφικές ταινίες και πολλές θεατρικές παραστάσεις. Το 1994, απέσπασε το βραβείο επιθεώρησης “Τα Παναθήναια”, για την ερμηνεία του στο Άμλετ. Το 1996, έλαβε το πρώτο βραβείο Παπαδούκα της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων, για τον ρόλο του στην επιθεώρηση Οι Δύο Δουλειές. Τέλος, το 2003 απέσπασε το βραβείο Ερμηνείας Ελληνικού Έργου Κάρολος Κουν, για τη συνολική του προσφορά στην επιθεώρηση.
Η άγνωστη πλευρά του
Αθεράπευτος τζογαδόρος
Ο τζόγος και ειδικά το πάθος του για το καζίνο αποτελεί ένα ολόκληρο κεφάλαιο στη ζωή του Σωτήρη Μουστάκα. Όπως και άλλοι γνωστοί συνάδελφοί του, έμπλεξε με τον τζόγο, απ’ τον οποίο έχασε σχεδόν όλα τα χρήματα που έβγαλε από το σινεμά και το θέατρο. Ο εθισμός του τον έφερε στα άκρα, ενώ κινδύνευσε ακόμη και η ζωή του όταν δανείστηκε από τοκογλύφους, που σύχναζαν έξω από το καζίνο της Πάρνηθας και όταν δεν μπόρεσε να τα επιστρέψει τον απήγαγαν απειλώντας να τον ”εξαφανίσουν”. Τελικά, ο θεατρικός παραγωγός Αλέξανδρος Παρίσης, φίλος και συνεργάτης του Μουστάκα, όπως αποκάλυψε, έδωσε τα χρήματα, για να τον επιστρέψουν μέσα σε ένα πορτμπαγκάζ αυτοκινήτου!Το 2007 ευτύχισε να παίξει τον ρόλο του Τισιάνο στην ενδιαφέρουσα ταινία του Γιάννη Σμαραγδή ”Ελ Γκρέκο”, ενώ λίγο νωρίτερα είχε τιμηθεί με το βραβείο Κάρολου Κουν για τη συνολική του προσφορά στην ελληνική επιθεώρηση.
Ο Σωτήρης Μουστάκας, όπως έλεγαν όσοι τον ήξεραν, ήταν ένας αξιολάτρευτος άνθρωπος, γλυκός και ευγενής. Ο θάνατός του θα κοστίσει σε όλους, αλλά θα είναι καθοριστικός και για την αγαπημένη του σύζυγο και ηθοποιό Μαρία Μπονέλου, η οποία θα πεθάνει λίγους μήνες μετά τον άνδρα της ζωής της.
Ο Σωτήρης Μουστάκας αδικήθηκε από τον ελληνικό κινηματογράφο, αλλά αδίκησε και ο ίδιος το ταλέντο του, κυρίως από τη συμμετοχή του σε πληθώρα ταινιών και βιντεοκασετών που έπαιξε μετά το 1980. Ωστόσο, η αγάπη του για την υποκριτική και το θέατρο ήταν δεδομένη. Όπως είχε δηλώσει εύστοχα, «η ηθοποιία είναι σαν ένα απάτητο κι ανεξερεύνητο βουνό. Σκαρφαλώνεις με κόπο, φτάνεις στην κορυφή και βλέπεις ότι υπάρχει κι άλλη κορυφή, κι ύστερα κι άλλη. Όταν πεις έφτασα, το έχεις χάσει το παιχνίδι». Πόσο δε μάλλον όταν το βουνό διαθέτει και καζίνο…
Ανέφερε πως το θέατρο τον έκανε να νιώθει νέος και ότι “στο θέατρο πρέπει να υπάρχει μια παιδικότητα. Αυτό που κάνουμε είναι ένα παιχνίδι. Πώς όταν είμαστε μικρά θέλουμε να βάζουμε μάσκες, να μεταμφιεζόμαστε, να κάνουμε διάφορα;”. Έχει προσθέσει ότι εργάζεται ως ηθοποιός πάνω από σαράντα χρόνια, αλλά ποτέ δεν τα υπολόγισε, “όπως κάνουν ορισμένοι που γιορτάζουν τα είκοσί τους χρόνια κτλ. Για μένα πέρασαν χωρίς καν να το καταλάβω”.
Ο Μουστάκας αρεσκόταν στην αλήθεια της ηθοποιίας, καθώς δήλωσε: “Είμαι αληθινός σ’ αυτό που κάνω, χωρίς ψεύτικα τερτίπια, χωρίς χυδαιότητες και αυτό το νιώθει ο κόσμος. Για μένα το θέατρο είναι χαρά, κατάθεση ψυχής”. Τέλος, προτιμούσε το είδος της κωμωδίας, την οποία χαρακτήριζε ως “φάρμακο.
Θάνατος
Απεβίωσε τα ξημερώματα της 4ης Ιουνίου του 2007 στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Αθηνών στην ηλικία των 66 ετών, μετά από έκτακτη εισαγωγή λόγω ξαφνικής αδιαθεσίας που αισθάνθηκε κατά τη διάρκεια θεατρικής πρόβας. Ο λόγος του θανάτου του ήταν η λοίμωξη του αναπνευστικού, ενώ τα τελευταία χρόνια της ζωής του έπασχε από καρκίνο. Κηδεύτηκε στις 6 Ιουνίου του 2007 στο κοιμητήριο Χαλανδρίου δημοσία δαπάνη. Τελευταία του επιθυμία ήταν να σκεπαστεί η σορός του με την γαλανόλευκη ελληνική σημαία.
Δείτε επίσης
