Άφησε την τελευταία της πνοή σε ηλικία 93 ετών χθες 9 Δεκεμβρίου η σπουδαία Ιταλίδα σκηνοθέτης και σεναριογράφος Λίνα Βερτμίλερ η οποία υπήρξε η πρώτη γυναίκα υποψήφια για Όσκαρ, το 1977. Τότε έχασε το βραβείο, αλλά έλαβε τιμητικό Όσκαρ για το σύνολο της προσφοράς της το 2019.
Από τις πιο γνωστές της ταινίες ήταν η «Ιστορία Ερωτα και Αναρχίας», η «Κυρία και ο Ναύτης».
Η Βερτμίλερ γεννήθηκε στη Ρώμη στις 14 Αυγούστου 1928 και ήταν η πρώτη υποψήφια γυναίκα για Όσκαρ Σκηνοθεσίας το 1977 για την ταινία της Pasqualino Settebellezze (Ο Πασκουαλίνο και οι 7 καλλονές), ενώ πέντε χρόνια νωρίτερα, το 1972 ήταν η πρώτη γυναίκα υποψήφια στις Κάννες για την ταινία «Μίμης ο σιδεράς».
Οι γονείς της ήταν οι Φεντερίκο Βερτμίλερ, δικηγόρος στο επάγγελμα, και Μαρία Σανταμαρία-Μαουρίτσιο. Η Βερτμίλερ έχει καταγωγή από την Ελβετία, καθώς, στις αρχές του 19ου αιώνα, ένας πρόγονος από τη μεριά του πατέρα της είχε εγκαταλείψει τη χώρα και είχε εγκατασταθεί στη Νάπολη μετά τη φόνευση του αντιπάλου του σε μονομαχία.
Η Βερτμίλερ ήταν ιδιαίτερα αντιδραστική σαν έφηβη, με αποτέλεσμα να αποβληθεί από τουλάχιστον δεκαπέντε καθολικά σχολεία. Στα μαθητικά της χρόνια γνώρισε την Φλόρα Καραμπέλα, μετέπειτα ηθοποιό και σύζυγο του Μαρτσέλλο Μαστρογιάννι. Σύμφωνα με την ίδια, κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο πατέρας της προστάτευε παρτιζάνους και έκρυβε μια οικογένεια Εβραίων στο σπίτι του.
Το 1951, η Βερτμίλερ αποφοίτησε από την Εθνική Ακαδημία Δραματικής Τέχνης, Σίλβιο Ντ’ Αμίκο.
Οι στρατευμένες και μαχητικές ταινίες της Βερτμίλερ των χρόνων του 1970 έχουν αγαπηθεί τόσο στην Ιταλία, όσο και στο εξωτερικό, ενώ αμέτρητα είναι τα αφιερώματα που έχουν γίνει για τη ζωή και το έργο της.
Ανάμεσα στα τόσα έργα της, από το «Ξεφάντωμα με τη Ρίτα Παβόνε» και την «Ιστορία Έρωτα και Αναρχίας», τον «Μίμη τον Σιδερά», ή την «Κυρία και τον Ναύτη», ο «Πασκουαλίνο» παραμένει η πιο δημοφιλής της ταινία, που επιστέφει τη σημαντική της συνεργασία με τον ηθοποιό Τζανκάρλο Τζανίνι, με τον οποίο τους συνέδεε λατρεία και αφοσίωση.
Η ίδια η Βερτμίλερ δήλωνε ότι δεν ήξερε ποιά ήταν η αγαπημένη ταινία της για την ίδια και όπως τόνιζε και η κόρη της «η μητέρα μου το έχει δηλώσει πως όλες της είναι παιδιά της».
Στο Φεστιβάλ των Καννών, η Βερτμίλερ είχε κληθεί να παρουσιάσει την καινούργια, επεξεργασμένη με νέες τεχνολογίες από το Πειραματικό Κέντρο Κινηματογραφίας της Ιταλίας, κόπια του «Πασκουαλίνο».
Η ταινία κέρδισε μία υποψηφιότητα για τις «Χρυσές Σφαίρες» και τέσσερις υποψηφιότητες για Όσκαρ (καλύτερης σκηνοθεσίας, για πρώτη φορά στα χρονικά του θεσμού για μία γυναίκα). Αποτελεί μία ιδιοφυή, αλλά συνάμα και σκληρή απολογία της τέχνης στην προσπάθειά της να επιβιώσει και να εξοικειωθεί με το περιβάλλον της, μια τάση ταυτόσημη με τον χαρακτήρα των Ναπολιτάνων.
Ο Τζανίνι είναι ένας από τους«λεβέντες» (guappi) που το 1936 σκοτώνει στη Νάπολι τον άνθρωπο που πλάνεψε τη μία από τις επτά άσχημες αδελφές του (εξ ου και η ονομασία του), κλείνεται σε ψυχιατρείο, από το οποίο βγαίνει για να πολεμήσει ως εθελοντής στον πόλεμο και μετά καταλήγει σε ένα ναζιστικό «λάγκερ» και γίνεται επικεφαλής.
Δείτε επίσης
