Η Joséphine Baker έκανε την είσοδο της στο Πάνθεον… Η Joséphine Baker (Ζοζεφίν Μπέικερ), η διάσημη γαλλοαμερικανίδα τραγουδίστρια και χορεύτρια, ενταφιάσθηκε την περασμένη Τρίτη, στο «λαϊκό ναό της Γαλλικής Δημοκρατίας», το Πάνθεον του Παρισιού, τελευταία κατοικία των μεγάλων προσωπικοτήτων της Γαλλίας, σε μια τελετή στην οποία παρευρέθη ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.

Έγινε η πρώτη έγχρωμη γυναίκα που ενταφιάστηκε σtο Πάνθεον.

Γεννημένη στις 3 Ιουνίου 1906 στο Μιζούρι των Ηνωμένων Πολιτειών, η Freda Josephine McDonald ήταν Αφροαμερικανικής και Αμερικανοινδικής καταγωγής. Ξεκίνησε να χορεύει ως έφηβη και μπήκε σε τρίο street performers, the Jones Family Band. Παντρεμένη πολύ νέα, κερδίζει το ψωμί της χορεύοντας πριν αφήσει τον δεύτερο σύζυγό της για να πάει στη Νέα Υόρκη για να δοκιμάσει την τύχη της στο Broadway το 1921, πριν προσγειωθεί στο Παρίσι το 1925, σε ένα εξωτικό jazz show που παρουσιάζεται στο Music-hall des Champs- Élysée από τον Νοέμβριο του ίδιου έτους: The Nigga Review.

Μόλις 18, η Joséphine Baker παρουσιάζεται στην αφίσα που δημιούργησε ο Paul Colin, μεγάλος καλλιτέχνης της Art Deco. Επί σκηνής συνοδεύεται από έναν θίασο 13 χορευτών και 12 Αφροαμερικανούς μουσικούς (μεταξύ των οποίων και ο Sidney Bechet) από τη Νέα Υόρκη για την περίσταση. Αυτό το σόου, το οποίο διευθύνεται εξ ολοκλήρου από μαύρους καλλιτέχνες, έρχεται στο φως στο Παρίσι των Τρελών Χρόνων, καθώς η πρωτεύουσα δονείται από τον ήχο αυτών των νέων ρυθμών από την Αμερική, και η πρωτοπορία ενθουσιάζεται με τη “Μαύρη Τέχνη” μια έκθεση στο Μουσείο Διακοσμητικής Έτος Τεχνών.

Εάν, στις εικόνες της, η Revue επικαλείται στερεότυπα που παραδοσιακά ανατίθενται στους μαύρους, τους δίνει επίσης το αστέρι, και ανατινάζει τα δεσμά της αστικής ηθικής χάρη στην ελευθερία της Joséphine Baker, συμπεριλαμβανομένης της αισθησιακής αποκάλυψης. Παντομίμες, πέρα από ο καρικαφικός εξωτισμός τους, μια νέα μορφή ελευθερίας για τις γυναίκες, αφάνταστη στον χρόνο. Επιστρατευμένη στη Νέα Υόρκη ως χορεύτρια στην αμερικανική έκδοση του περιοδικού, η Josephine Baker δεν έχει καμία αμφιβολία ότι θα παίξει σπουδαίο ρόλο εκεί. Είναι το πακέτο της βασικής πρωταγωνίστριας, που αρνήθηκε να συνοδεύσει το σόου στη Γαλλία, που θα την ανεβάσει στο μπροστινό μέρος της σκηνής, και η επιθυμία των Παριζιάνων διαφημιστών να εκμεταλλευτούν την εκρηκτική εκφραστικότητά της που θα την οδηγήσει να ερμηνεύσει το sulfu x που θα εξαπολύσει το σκάνδαλο στο Παρίσι.

Η επιτυχία της Revue Nègre της επέτρεψε να μπει στο τραγούδι και τον κινηματογράφο. Αν οι περισσότερες ταινίες είναι μικρά έργα, αρκετά από τα τραγούδια του γίνονται διεθνείς επιτυχίες. Έγινε Γαλλίδα μετά το γάμο το 1937, η καριέρα και η ζωή της θα πάρουν άλλη τροπή κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Προσεγγισμένη από αξιωματικό κοντά στον στρατηγό ντε Γκωλ, γίνεται κατάσκοπος, στέλνοντας μηνύματα και μικροταινίες σε όλη την Ευρώπη και τη λεκάνη της Μεσογείου, από το Μαρόκο όπου εγκαταστάθηκε το 1941. Μετά τον πόλεμο, θα λάβει το μετάλλιο της Αντίστασης.

Μια γυναίκα προσηλωμένη στην ελευθερία και κατά του ρατσισμού, είναι επίσης μια στοργική μητέρα για τα 12 παιδιά από όλο τον κόσμο που θα υιοθετήσει μετά τον πόλεμο με τον σύζυγό της Jo Bouillon. Θύμα διακρίσεων στη Νέα Υόρκη το 1951, υποστήριξε το εκκολαπτόμενο κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα, και έγινε μία από τις μοναδικές γυναίκες που έβγαλαν λόγο στο περίφημο Martin Luther King στην Ουάσινγκτον το 1963.

Πέθανε το 1975, σε ηλικία 68 ετών, μόλις είχε κάνει την επιστροφή της στη σκηνή στο Παρίσι, στο Μπομπίνο, μπροστά από το Tout-Paris.Η ζωή της σημαδεμένη από ελευθερία και δέσμευση την έκανε ένα είδωλο που ο Régis Debray πρότεινε το 2013 να φέρει στο Πάνθεον για να “βάλει αναταράξεις και ηλιοφάνεια σε αυτή την κρύπτη”. Το αίτημα θα γίνει δεκτό από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τον Ιούλιο του 2021, και ως εκ τούτου μια σπουδαία γυναίκα την οποία η Πατρίδα ευγνωμονεί, συμβολικά εισήλθε στο ναό όπου βρίσκονται οι μεγάλες φυσιογνωμίες της Δημοκρατίας, στις 30 Νοεμβρίου 2021. Η επέτειος της γαλλικής πολιτογράφησης.

Στις Βερσαλλίες με το διάσημο μοντέλο και ηθοποιό Μαρίζα Μπερενσον, το 1973

Δείτε επίσης