Πόσο νόμιμα λειτουργούν οι εισπρακτικές εταιρείες στην Ελλάδα;

Αν σε αυτό το ερώτημα απαντούσαν οι άνθρωποι από τις εισπρακτικές εταιρείες θα μας έλεγαν, «Την δουλειά μας κάνουμε». Την κάνουν όμως;

Είναι γεγονός ότι η συμπίεση των εισοδημάτων, η δεκαετής κρίση, η πανδημία τώρα του κορονοϊού έχει οδηγήσει πολλούς δανειολήπτες σε δυσκολία ή και παύση αποπληρωμής των οφειλών τους. Όπως δείχνουν τα στοιχεία, ένας στους δύο δανειολήπτες αναγκάζεται να καθυστερήσει κάποια στιγμή την οφειλή με αποτέλεσμα να ενημερώνεται από κάποια εισπρακτική εταιρεία που συνεργάζεται με την τράπεζα. Αλλά το κακό είναι ότι δεν ενημερώνεται απλά… Ενοχλείται! Σε καθημερινή βάση και ενδεχομένως περισσότερες από μια φορές και με αθέμιτες πρακτικές.

Τα τηλέφωνα είναι καθημερινά και πολλές φορές ο ίδιος δανειολήπτης μπορεί να δεχτεί τηλεφωνικές κλήσεις από δύο ή και τρεις διαφορετικές εταιρείες, για το ίδιο δάνειο! Και αυτό επειδή οι τράπεζες συνεργάζονται για την είσπραξη των οφειλών με περισσότερες από μία εταιρείες.

Το φαινόμενο έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις, τα παράπονα και οι καταγγελίες είναι καθημερινές τόσο στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή, όσο και στον Τραπεζικό Μεσολαβητή και όλες έχουν κοινό παρονομαστή μιλούν για αθέμιτες ως παράνομες πρακτικές.

Οι υπάλληλοι των εταιρειών παίρνουν τηλέφωνο καθημερινά και όχι μια φορά και συνήθως ακατάλληλες ώρες, μπορεί επίσης να έχεις μιλήσει ήδη με κάποιον υπάλληλο και να έχεις ή όχι διευθετήσει το ζήτημα αλλά να σε καλέσει μετά από λίγο άλλος υπάλληλος που δεν γνωρίζει (ως όφειλε) ότι σε έχει ήδη πάρει συνάδελφός του, άλλες φορές ασκείται στον οφειλέτη ψυχολογική πίεση, ενώ συχνά απειλείται και με διαδικασίες πλειστηριασμού αν το χρέος δεν εξοφληθεί έγκαιρα.

Ακόμα και την περίοδο της καραντίνας που είχαν απαγορευτεί οι ενοχλήσεις από τις εισπρακτικές εταιρείες, σύμφωνα με τις καταγγελίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, αυτό έμεινε στη θεωρία.

Όλοι μα όλοι μας, το έχουμε ζήσει ακόμα και αν έχουμε μια αμελητέα εκκρεμότητα σε τράπεζα, μια δόση των 50 ευρώ που καθυστέρησε 1 ημέρα μέχρι 10 δάνεια που δεν πληρώνονται, οι εισπρακτικές εταιρείες έχουν μια και μόνο πρακτική: Παίρνουμε τηλέφωνο τον καταναλωτή  μέχρι να τον στείλουμε στο…ψυχιατρείο. Μάλλον κάπως έτσι πρέπει να σκέφτονται οι υπεύθυνοι των εταιρειών αυτών γιατί διαφορετικά δεν εξηγείται γιατί να καλούν τον ίδιο άνθρωπο, για τον ίδιο λόγο, κάθε μέρα, 10 φορές την ημέρα!   

Από διαφορετικά νούμερα, κινητά, σταθερά από άλλες πόλεις (οι αποκρύψεις έχουν σταματήσει)… Κάθε μέρα και πολλές φορές την ημέρα. Αν δεν απαντήσεις στο κινητό, παίρνουν στο σταθερό που έχουν καταχωρημένο και ως επί το πλείστον το καταμεσήμερο: “Τον κύριο τάδε” – “Δεν είναι εδώ”. Και φτου κι απ΄την αρχή…Ξανά στο κινητό κτλ. κτλ.

Και αναρωτιέσαι: Εϊναι δυνατόν να με παίρνουν κάθε μέρα, ή και 10 φορές την ημέρα γιατί έχω σε εκκρεμότητα μόλις μια δόση; Που έληξε πριν μια μέρα; Κι όμως είναι. Ακόμα και αν αυτή η δόση είναι 50 ευρώ, ακόμα και αν χρόνια τώρα πληρώνεις κάθε μήνα ανελλιπώς. Ή αντίθετα αν είσαι από την άλλη πλευρά και χρωστάς υπέρογκα ποσά και έχεις μη εξυπηρετούμενα δάνεια, έχεις κάνει ρυθμίσεις με την τράπεζα, έχεις … έχεις.. έχεις… Τίποτα δεν έχει όμως σημασία. Η εισπρακτική θα σε πάρει τηλέφωνο σε καθημερινή βάση -και αν είσαι τυχερός μια μόνο φορά την ημέρα.

Και μετά θυμώνεις, εξοργίζεσαι και όταν σε ξαναπάρουν αντιδράς -όχι ότι είναι σωστό να τα βάζεις με τον υπάλληλο, αυτό που του λένε κάνει. Αλλά δεν είναι λίγες οι φορές που και οι υπάλληλοι κάθε άλλο παρά ευγενικοί και συνεννοήσιμοι είναι.

Και για να το διευκρινίσουμε όλα αυτά δεν είναι απλώς αθέμιτα είναι νομικά παράνομα.

Και ενώ υπάρχει νομικό πλαίσιο γι αυτές τις διαδικασίες φαίνεται σαν να είναι μόνο στα χαρτιά. Οι εισπρακτικές προκλητικά δεν το εφαρμόζουν ίσως γιατί γνωρίζουν ότι κανείς, πέρα από μια καταγγελία, δεν έχει την όρεξη, τον χρόνο και τα χρήματα να μπλεχτεί σε μια διακαστική διαμάχη που ενδεχομένως να κρατήσει χρόνια και το αποτέλεσμα να είναι αυτό που λέμε… μια τρύπα στο νερό.

Και δείτε τώρα τα ψιλά γράμματα… οι ενοχλήσεις από εισπρακτικές εταιρείες είναι νομικά παράνομες και ο καταναλωτής μπορεί να τις καταγγείλει ενώ αντίθετα οι ενοχλήσεις για τους ίδιους λόγους από δικηγορικά γραφεία (που λειτουργούν ως εισπρακτικές εταιρείες)  δεν είναι, καθώς δεν βρίσκονται στο πεδίο δράσης της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή σε αντίθεση με τις εισπρακτικές.

Για το θέμα αυτό και το κενό που πρέπει να καλυφθεί είχε μιλήσει σχετικά ο πρώην γενικός γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, Παναγιώτης Σταμπουλίδης (αποχώρησε από αυτή την θέση τον Μάιο του 2021). Μάλιστα στα τέλη Απριλίου του 2021 είχε ανακοινώσει ότι ετοιμάζεται από  το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων νέα ρύθμιση για τις ενοχλήσεις που δέχονται οι καταναλωτές από εισπρακτικές εταιρείες. Εκείνο το διάστημα ο κ. Σταμπουλίδης, ανέφερε συγκεκριμένα σε τηλεοπτική του εμφάνιση:

«Υπάρχουν δύο επιπέδων πεδία δράσης. Το ένα το καλύπτουμε πλήρως εμείς και αφορά στις εισπρακτικές εταιρείες που είναι στον κατάλογο της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, και υπάρχουν και οι δικηγορικές εταιρείες, που παράγουν εφάμιλλο έργο και δεν εναπόκεινται στο πεδίο ελέγχου μας. Η συντριπτική πλειοψηφία των καταγγελιών αφορούν επιχειρήσεις που από πίσω βρίσκονται δικηγορικά γραφεία που εκτελούν το ρόλο της εισπρακτικής εταιρείας. Εκεί δεν έχουμε τη δυνατότητα να παρέμβουμε. Υπάρχει θέμα θεσμικής προσέγγισης του ζητήματος.

Είμαστε μπροστά στην ανάδειξη του κενού και νομίζω πως και το υπουργείο Δικαιοσύνης πλέον είναι ώριμο για να παρέμβει. Για να προστατεύσουμε τον καταναλωτή πρέπει είτε να δημιουργήσουμε νέο πλαίσιο στο οποίο να περιλαμβάνονται και οι δικηγορικές εταιρείες που παράγουν ίδιο έργο με τις εισπρακτικές, ή αυτός που παραγγέλνει από τις εταιρίες να παράξουν την υπηρεσία της όχλησης, να είναι αυτός που θα τεθεί στο πεδίο του ελέγχου μας», εξήγησε ο Παναγιώτης Σταμπουλίδης τότε σε ερώτηση για το θέμα των εισπρακτικών εταιριών.

«Για τις εισπρακτικές που υπόκεινται στο πεδίο ελέγχου μας, έχουμε επιβάλει πρόστιμα δεκάδων χιλιάδων ευρώ. Δεν προβλέπεται κλείσιμο της εισπρακτικής εταιρείας. Αυτό που γίνεται είναι να επιβάλλονται κυρώσεις. Οι δανειολήπτες πρέπει να απευθυνθούν στη γενική γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή, προκειμένου να δούμε από πού προέρχεται η όχληση. Υπάρχει πλαίσιο για τον τρόπο που γίνεται η όχληση.

Η εισπρακτική εταιρία έχει δικαίωμα να οχλήσει σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο. Ζητούμε όλο το cd με την καταγραφή της επικοινωνίας, μετά ζητούμε εξηγήσεις, και επιβάλουμε κυρώσεις. Προσεχώς θα έχουμε ρύθμιση που θα θεραπεύει το κενό», πρόσθεσε στο ίδιο θέμα ο τότε γενικος γραμματέας.

Ας έρθουμε όμως και στο δια ταύτα… Στην  περίπτωση που δέχεστε λοιπόν τέτοιες κλήσεις θα πρέπει να γνωρίζετε το νομικό πλαίσιο και τα διακαιώματά σας:

• Απαγορεύεται να σας καλεί εισπρακτική εταιρεία, χωρίς τη δική σας εξουσιοδότηση. Δηλαδή η τράπεζα στην οποία έχετε το δάνειο ή την πιστωτική κάρτα θα πρέπει να σας ενημερώσει για την εταιρεία με την θα οποία συνεργάζεται και θα σας καλεί για την οφειλή σας.
• Θα πρέπει να δώσετε την έγγραφη συγκατάθεση σας, δηλαδή ότι συναινείτε να ενημερώνεστε από την εισπρακτική εταιρεία.
• Απαγορεύεται να σας καλούν σε καθημερινή βάση, για την ίδια οφειλή.
• Απαγορεύεται να σας καλούν στο χώρο εργασίας, ή να ενημερώνουν τρίτους για το είδος της οφειλής σας.
• Η εισπρακτική εταιρεία μπορεί να σας καλεί κάθε δεύτερη μέρα (μόνο τις εργάσιμες) και στις ώρες από 9 το πρωί μέχρι τις 8 το βράδυ.
• Απαγορεύεται η άσκηση ψυχολογικής βίας, η προσβλητική συμπεριφορά και  χρήση προσβλητικών εκφράσεων.

Οι πρακτικές των εισπρακτικών εταιρειών συχνά ξεφεύγουν από τα όρια της νομιμότητας. Και αυτός είναι ο λόγος που η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή, έθεσε ορισμένους κανόνες που ρυθμίζουν το πλαίσιο λειτουργίας τους. Θα πρέπει λοιπόν να γνωρίζετε ότι:

• Είναι υποχρεωμένες να καταγράφουν και να τηρούν για 1 χρόνο  το περιεχόμενο της επικοινωνίας προκειμένου να ελέγχεται η παραβίαση του νόμου σε περίπτωση καταγγελίας. Ο οφειλέτης ενημερώνεται υποχρεωτικά για την καταγραφή και το σκοπό της. Το περιεχόμενο της καταγραφής δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε βάρος του οφειλέτη.
• Οι εταιρείες παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών οφείλουν να χορηγούν χωρίς επιβάρυνση στον οφειλέτη ή, μετά από καταγγελία του οφειλέτη στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή, εντός 10 ημερών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, κατάσταση με τα συναφή δεδομένα κίνησης των τηλεφωνικών συνδέσεων καθώς και τα αναγνωριστικά στοιχεία του κατόχου της τηλεφωνικής παροχής από την οποία πραγματοποιήθηκε η επικοινωνία με τον οφειλέτη προκειμένου να ελεγχθεί καταγγελία για παραβίαση του νόμου.
• Οι εταιρείες ενημέρωσης είναι υποχρεωμένες να τηρούν ηλεκτρονικό αρχείο τηλεφωνικών επικοινωνιών ενημέρωσης στις οποίες προβαίνουν προς τον οφειλέτη και να χορηγούν τα στοιχεία αυτά, εφόσον ζητηθούν, στον οφειλέτη ή στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή.

Σύμφωνα με το νόμο 3758/2009 που διέπει τη λειτουργία τους, ο σκοπός τους είναι η μόνο η εξώδικη ενημέρωση του δανειολήπτη:

• Απαγορεύεται οι υπάλληλοι να εμφανίζονται ως εργαζόμενοι στις τράπεζες, ή ως δικηγόροι, απαγορεύεται να εκφοβίζουν τους δανειολήπτες με απειλές για δήθεν κατασχέσεις και πλειστηριασμούς.
• Πάντα, όταν δέχεστε τηλεφώνημα από τέτοια εταιρεία να γράφετε την ώρα κλήσης, το όνομα της εταιρείας και του υπαλλήλου που σας κάλεσε.
• Μπορείτε να αρνηθείτε να απαντήσετε, αν δεν έχετε ενημερωθεί επίσημα (εγγράφως από την τράπεζα με την οποία συνεργάζεστε) για την εισπρακτική εταιρεία.

Μπορείτε να υποβάλλετε καταγγελίες και παράπονα για παραβατική συμπεριφορά  εκ μέρους της εισπρακτικής εταιρείας, στη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή και στην τηλεφωνική γραμμή 1520.

Δείτε επίσης