Μελέτη παρακολούθησης της ανοσολογικής απάντησης στον εμβολιασμό έναντι του SARS-CoV-2 σε ασθενείς με συμπαγείς κακοήθειες στον ελλαδικό χώρο και υγιείς εθελοντές, πραγματοποιήθηκε από την Ελληνική Συνεργαζόμενη Ογκολογική Ομάδα (ΕΣΟΟ), με την υποστήριξη του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας του Καρκίνου (ΕΛΙΕΚ).
Συμπεριλήφθηκαν 232 ασθενείς με συμπαγείς όγκους από 12 μεγάλα ογκολογικά τμήματα από όλη τη χώρα. Επιπλέον συμπεριλήφθηκε ομάδα ελέγχου 100 εθελοντών από το υγειονομικό προσωπικό μεγάλου νοσοκομείου της Αθήνας (Νοσοκομείο Metropolitan).
Οι τίτλοι εξουδετερωτικών αντισωμάτων κατά του SARS-CoV-2 μετρήθηκαν στον ορό των συμμετεχόντων πριν την έναρξη του εμβολιασμού και 2-4 εβδομάδες μετά την ολοκλήρωση και της δεύτερης δόσης. Συγκρίθηκαν τα αποτελέσματα μεταξύ ασθενών με καρκίνο και υγιών εθελοντών, ενώ αναγνωρίστηκαν διάφοροι κλινικοί παράγοντες που φαίνεται να επηρεάζουν την ανοσοανταπόκριση.
Τα ευρήματα της δημοσίευσης συνοψίζονται από τους επικεφαλής της μελέτης, δρ Έλενα Λινάρδου, (Παθολόγο Ογκολόγο, πρόεδρο ΕΕ της ΕΣΟΟ), και τον καθηγητή Γεώργιο Φούντζηλα (Παθολόγο Ογκολόγο, ομότιμο καθηγητή Ογκολογίας, πρόεδρο της ΕΣΟΟ και του ΕΛΙΕΚ). Το σχετικό άρθρο με τίτλο «Responses to SARS-CoV-2 Vaccination in Patients with Cancer (ReCOVer Study): A Prospective Cohort Study of the Hellenic Cooperative Oncology Group» δημοσιεύθηκε στο έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Cancers. Υπογράφεται από τους ερευνητές Έλενα Λινάρδου, Νικόλαο Σπανάκη, Γεωργία-Αγγελική Κολιού, Αθηνά Χριστοπούλου, Σοφία Καραγεωργοπούλου, Νεφέλη Αλευρά, Αναστάσιο Βαγιωνά, Νικόλαο Τσουκαλά, Σταυρούλα Σγούρου, Έλενα Φούντζηλα, Ιωσήφ Σγουρό, Ευαγγελία Ραζή, Δήμητρα Χατζώκου, Σοφία Λαμπάκη, Ελένη Ρες, Ζαχαρένια Σαριδάκη, Γιάννη Μούντζιο, και Γεώργιο Σαρόγλου και Γεώργιο Φούντζηλα.
Ευρήματα μελέτης:
Η μεγάλη πλειοψηφία των ασθενών και όλοι οι εθελοντές που πήραν μέρος στη μελέτη έχουν εμβολιαστεί με mRNA εμβόλια. Οι ασθενείς με καρκίνο εμφάνισαν θετική ανοσολογική απάντηση σε ποσοστό 90% μετά τις δύο δόσεις εμβολίου σε σύγκριση με 98% των υγιών εθελοντών. Οι περισσότεροι από τους ασθενείς που δεν ανέπτυξαν καθόλου εξουδετερωτικά αντισώματα ήταν άνδρες, άνω των 70 ετών, με συνοσηρότητες και ελάμβαναν ενεργό αντικαρκινική θεραπεία το χρονικό διάστημα γύρω από τον εμβολιασμό. Ο μέσος τίτλος αντισωμάτων των ασθενών με καρκίνο ήταν σημαντικά χαμηλότερος από αυτόν των εθελοντών, ενώ το ποσοστό των ασθενών με καρκίνο που ανέπτυξαν προστατευτικούς τίτλους αντισωμάτων με βάση τη χρησιμοποιούμενη μέθοδο, ήταν μόνο 54% έναντι 97% των υγιών εθελοντών.
Η ανοσοανταπόκριση και οι τίτλοι των αντισωμάτων δεν διέφεραν για κανέναν από τους παράγοντες που μελετήθηκαν στον πληθυσμό των υγιών εθελοντών. Αντίθετα, μεταξύ των ασθενών με καρκίνο σημαντικά υψηλότεροι τίτλοι αντισωμάτων ανιχνεύθηκαν σε μη καπνιστές, σε γυναίκες, σε ασθενείς κάτω των 50 ετών, με καλή γενική κατάσταση και σε ασθενείς με κάποιους τύπους καρκίνου, όπως μαστού και ωοθηκών έναντι εκείνων με παγκρεατικό καρκίνο ή μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα που φαίνεται να είχαν τη χαμηλότερη απάντηση.
«Η μελέτη αυτή είναι η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα δημοσιευμένη ελληνική μελέτη σε αυτό το θέμα, αφορά ασθενείς από ολόκληρη τη χώρα και αναδεικνύει ότι παρότι οι ασθενείς με συμπαγείς όγκους είχαν θετική ανοσολογική απάντηση σε ικανοποιητικά ποσοστά μετά τις δύο δόσεις εμβολίου έναντι του κορονοϊού, τα επίπεδα των τίτλων αντισωμάτων τους ήταν σημαντικά χαμηλότερα σε σύγκριση με των υγιών εθελοντών», αναφέρουν οι ερευνητές.
Είναι σημαντικό ότι στην παρούσα μελέτη οι παρενέργειες μεταξύ των ασθενών με καρκίνο ήταν σπάνιες και ήπιες, συμβαδίζοντας με τις διεθνείς αναφορές για την ασφάλεια των mRNA εμβολίων στο γενικό πληθυσμό, ενώ δεν καταγράφηκε καμία λοίμωξη από κορονοϊό στους συμμετέχοντες μέχρι την ημερομηνία ανάλυσης της μελέτης. Η παρούσα μελέτη ενισχύει πρόσφατα διεθνή παρόμοια δεδομένα, ότι η αποτελεσματικότητα των mRNA εμβολίων είναι πολύ μεγάλη και για τους ασθενείς με συμπαγείς κακοήθειες, ακόμα και αν βρίσκονται υπό ενεργό θεραπεία, ενώ η ασφάλειά τους είναι αδιαμφισβήτητη.
«Η μελέτη ανέδειξε παράγοντες που επηρεάζουν σημαντικά την απάντηση στα εμβόλια σε ασθενείς με καρκίνο. Αυτοί περιλαμβάνουν τη μεγαλύτερη ηλικία, μη ικανοποιητική γενική κατάσταση, ενεργό αντικαρκινική θεραπεία, κάποιους τύπους καρκίνου, και -ιδιαίτερα ενδιαφέρον- το κάπνισμα. Οι καπνιστές στη μελέτη είχαν σαφώς χαμηλότερους τίτλους αντισωμάτων, γεγονός που ενισχύει προηγούμενα επιστημονικά δεδομένα ότι το κάπνισμα έχει ανοσοκατασταλτική δράση και επηρεάζει αρνητικά την χυμική ανοσία μετά από εμβολιασμό», σημειώνουν οι επιστήμονες.
Προσθέτουν ότι τα ευρήματα της μελέτης ReCOVer υποστηρίζουν ότι οι στρατηγικές εμβολιασμού για ασθενείς με καρκίνο θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την χαμηλότερη ανοσολογική απάντηση σε σύγκριση με υγιείς πληθυσμούς, αλλά και να αναζητούν τους επιμέρους εκείνους παράγοντες που επηρεάζουν την απάντηση αυτή.
Η έρευνα της ΕΣΟΟ και του ΕΛΙΕΚ συνεχίζεται με περαιτέρω μετρήσεις αντισωμάτων στους 3 μήνες και καταγραφή της αποτελεσματικότητας και ασφάλειας έως και 12 μήνες μετά την πρώτη δόση εμβολιασμού.
Photo cover:pixabay.com/Colin Behrens
Πηγή:ΑΠΕ-ΜΠΕ
