Μυθολογία. Βιβλία. TikTok. Φαινομενικά, αυτά τα τρία δεν μπορούν να συνδυαστούν με κανέναν τρόπο.
Στην πράξη, όμως, αρκούσε ένα βίντεο στο TikTok όχι απλώς για να αναδειχθεί η μυθολογία μας σε ένα «παράδοξο» και πολύ νεανικό μέσο, αλλά και για να γίνει ένα βιβλίο No1 best seller στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τη λίστα των New York Times.
Μιλάμε για το μυθιστόρημα Τραγούδι του Αχιλλέα, της Madeline Miller. Μπορεί να έχουν περάσει περίπου 10 χρόνια από την κυκλοφορία του, αλλά χάρη στο TikTok μπαίνει τις τελευταίες εβδομάδες ξανά στις λίστες με τα ευπώλητα σε όλον τον κόσμο. Το βίντεο, που δείχνει μια αναγνώστρια να κλαίει μόλις έχει τελειώσει το βιβλίο, αναπαράχθηκε εκατοντάδες χιλιάδες φορές, γέννησε αμέτρητα παρόμοια βίντεο από εφήβους και μεγαλύτερους, έλαβε θριαμβευτικά σχόλια και οδήγησε πολλούς βιβλιοφάγους και μη στο βιβλιοπωλείο της γειτονιάς τους ώστε να το προμηθευτούν. (Μπορείτε να δείτε το βίντεο εδώ, αλλά και ένα δικό μας στο TikTok εδώ.)
Το τραγούδι του Αχιλλέα, το πρώτο βιβλίο της συγγραφέως από την Αμερική που λατρεύει την ελληνική μυθολογία, διηγείται την ιστορία της Ιλιάδας μέσα από συναισθηματική και ψυχολογική ματιά. Η ιστορία του ομηρικού έπους είναι λίγο-πολύ γνωστή ήδη από τα σχολικά μαθήματα, αλλά η μαγική πένα της Madeline, την προχωρά ένα βήμα παραπέρα.
Μιλά για τη σχέση του Αχιλλέα με τον Πάτροκλο, όπως κανένας δεν έχει ξαναμιλήσει, δίνοντάς μας ένα έντονα φορτισμένο μυθιστόρημα που το ξεκινάς και δεν το αφήνεις από τα χέρια σου παρά μόνο με δάκρυα στα μάτια.
Οι δυο τους ήταν οι καλύτεροι φίλοι και εραστές. Μεταξύ τους, τίποτα δεν απαγορευόταν. Ήταν ένα. Ο πόθος που ένιωθαν ο ένας για τον άλλον ήταν οξύς, ζωηρός, αναμφίβολος. Όμως οι Μοίρες ύφαιναν το δικό τους σχέδιο. Και ο ήρωας γνωρίζει ότι για να κατακτήσει την αθανασία, το τίμημα θα είναι βαρύ.
Ο Αχιλλέας συμμετέχει στον τρωικό πόλεμο και γίνεται επικεφαλής πενήντα πλοίων και των Μυρμιδόνων του. Στα εννιά πρώτα χρόνια του πολέμου, αποδεικνύεται ο πιο γενναίος ήρωας. Γίνεται ο φόβος και ο τρόμος των Τρώων και οι απώλειες που προκαλεί είναι αναρίθμητες.
Μέχρι που ο Αγαμέμνονας τον προσβάλλει, παίρνοντας για σκλάβα του τη Βρισηίδα. Η πληγωμένη του περηφάνεια, τον κάνει να αποσυρθεί από κάθε πολεμική σύγκρουση. Λίγο αργότερα, όμως, επιστρέφει έχοντας έναν και μοναδικό σκοπό: Να πάρει εκδίκηση. Εκδίκηση που θα σαρώσει τα πάντα στον δέκατο χρόνο του πολέμου και θα κορυφωθεί όταν ο Αχιλλέας προκαλέσει τον ατρόμητο αρχηγό των Τρώων, τον Έκτορα, σε μια επική μονομαχία μέχρι θανάτου.
Πέρα από την ιστορία και τους θρύλους, πέρα από τις θεότητες και το πεπρωμένο, το μυθιστόρημα της Miller με τη εκπληκτικά φρέσκια γραφή του επικεντρώνεται στον Άνθρωπο και τα συναισθήματά του. Ο Άνθρωπος ορίζει τα καλά και τα κακά, ο Άνθρωπος δημιουργεί και καταστρέφει, ο Άνθρωπος είναι το πλάσμα που καταλαβαίνουμε περισσότερο και συγκλονιζόμαστε από τα πάθη του.
Το δεύτερο μυθιστόρημα της Madeline Miller, η δεύτερη ιστορία που την εξίταρε και θέλησε να μιλήσει για αυτήν, θεωρώντας την κάπως παρεξηγημένη, είναι η ιστορία της Κίρκης, βγαλμένη κατευθείαν μέσα από τις ραψωδίες της Ιλιάδας.
Στην ελληνική μυθολογία η Κίρκη ήταν δευτερεύουσα θεότητα, κατ” άλλους μάγισσα ή νύμφη. Πατέρας της ήταν ο θεός Ήλιος και μητέρα της η Πέρση, μία από τις Ωκεανίδες.
Η Κίρκη ζούσε στο νησί στο οποίο ήταν βασίλισσα, την Αιαία και μεταμόρφωνε τους εχθρούς της ή όσους την προσέβαλαν σε ζώα με τη χρήση μαγικών ποτών, καθώς γνώριζε πολλά για τα βότανα και τη φαρμακευτική τους επίδραση.
Μια γυναίκα που μεταμορφώνει τους άνδρες σε γουρούνια και τελικά δεν τιμωρείται. Το κομμάτι στο οποίο θέλησε να εμβαθύνει η συγγραφέας, ήταν η ψυχολογία. Ήθελε να γνωρίσει την Κίρκη και μετά να μας τη συστήσει. Μας λέει τη δική της αλήθεια και τη δική της εκδοχή στην ιστορία.
Στην δική της ιστορία, λοιπόν, η Κίρκη είναι μια γυναίκα αυτοδημιούργητη. Δεν είναι μάγισσα, αλλά καλλιτέχνιδα. Είναι ο βασικός χαρακτήρας και όχι ο «δεύτερος» της υπόθεσης. Η Κίρκη δεν είναι μοχθηρή, ούτε αθώα, αλλά πολυσύνθετη. Έχει δύναμη παραπάνω περισσότερη από αυτή που της επιτρέπει η κοινωνία, προκαλεί και τρομάζει. Η Κίρκη είναι ένας επίκαιρος χαρακτήρας που παλεύει για όσα παλεύουμε κι εμείς σήμερα. Κι αναλογίζεται για τα θέματα που μας προβληματίζουν κι εμάς σήμερα. Για τον μισογυνισμό και τις πατριαρχικές κοινωνίες που μεγαλώνουμε.
Η φεμινιστική προσέγγιση της Miller, o λυρισμός και η μαεστρία που υφαίνει τον χαρακτήρα της Κίρκης, μεταφέροντας τα μυθικά τέρατα και τις περιπέτειές της στο σήμερα, αποδεικνύουν πόσο επίκαιρη παραμένει η ιστορία της. Για την προσπάθεια κάθε γυναίκας να βρει και να διεκδικήσει τη θέση της σε μια τόσο κλειστή κοινωνία.
Προσπαθεί με όλη της τη δύναμη να πει την ιστορία της. Κι αυτή τη φορά ακούγεται. Δείχνει ότι οι άνθρωποι μπορούν να αντέξουν περισσότερα δεινά από ό,τι πιστεύουν και κρύβουν μια τρομακτική δύναμη και μαγεία μέσα τους. Κι όταν έρχεται η στιγμή, ξεκλειδώνεται και τη βγάζουν στην επιφάνεια. Για φαντάσου! Γίνονται κι εκείνοι ήρωες.
Αυτό που καταφέρνει η Miller είναι να πάρει την ιστορία του Ομήρου και να της δώσει νέα χρώματα, νέες υφές. Ρίχνει πάνω της ένα σύγχρονο φως και μας σαγηνεύει.
ΥΓ: Ανακαλύψτε και τα 2 μυθιστορήματα της Madeline Miller.
Photo cover:pixabay.com/KRPhotography
